Çavuşoğlu-Waszczykowski ortak basın toplantısı

ANKARA (AA) - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Avrupa Birliği’nin (AB) Suriyeli göçmenlere vadettiği 3 milyar avronun gelmesi konusunda sıkıntılar olduğunu belirterek, “AB, Türkiye gibi aday ülkelerde projeleri destekliyor. Fonlar var ama proje hazırlamak gerekiyor ve bu 2 yıl sürer. Suriyelilere 2 yıl boyunca sunulan yaşam şartları ne olacak?” dedi.

Çavuşoğlu, Polonya Dışişleri Bakanı Witold Waszczykowski ile Dışişleri Bakanlığında baş başa ve heyetler arası görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

Bakan Çavuşoğlu, çalışma yemeğinde bölgesel konular, ikili ilişkiler, bölgedeki dondurulmuş itilaflar ve bunların oluşturduğu risk, Rusya’nın saldırgan tutumu ve özellikle Türkiye’nin kuzeyi, Polonya’nın doğusundaki riskler ya da potansiyel, Türkiye’nin güneyindeki sorunlar ve bunların insani yansımaları, AB ile yapılan anlaşma ve bunun uygulaması, Ege’de NATO’nun yardımıyla kaçak göçe karşı yürütülen operasyonlar, terörün Türkiye, Polonya ve Avrupa’ya yarattığı tehdit ve Avrupa’daki terör saldırılarını geniş bir şekilde değerlendirdiklerini anlattı.

Polonya’nın Türkiye'yle siyasi olarak hiçbir sorunun olmadığı, ilişkilerinin her zaman iyi olduğu, diplomatik ilişkilerinin 600. yılını 2 sene önce kutlayan ülkeler olarak ilişkileri daha da ileriye götürmek için çaba sarf etmeleri gerektiğini vurgulayan Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

“Savunma sanayiinde ciddi bir potansiyel var. İkili ticaret hacmimiz 5,3 milyar dolar civarında. Bunun yetersiz olduğu konusunda her iki tarafın da görüşü var. Potansiyelin farkındayız. İş adamlarımızı daha fazla bir araya getirmemiz lazım. Geçen sene Ankara ve İstanbul’da iş forumu düzenlenmişti. Bu tür mekanizmaların da etkili bir şekilde kullanılmasında fayda var. NATO içinde çok ciddi bir işbirliğimiz var. Uluslararası alanda iki ülke birbirlerinin adaylarını destekliyor. Karşılıklı destek anlaşmaları da imzalıyoruz. Her alanda iyi olan ilişkilerimizi kültürel ve diğer alanlarda daha da güçlendirmek için çaba sarf etmeye devam kararı aldık. Bu ziyaret zamanlıca gerçekleştirilen bir ziyaret oldu.”

AB-Türkiye mutabakatına ilişkin bir soruya karşılık, Suriye ve Irak’taki durumun yarattığı sorunlardan birinin de göç olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, kaçak göçün önlenmesi ve düzenli göçün sağlanması konusunda Avrupa ile prensip anlaşmaları olsa da uygulanmasında başarılı olamadıklarını ifade etti.

18 Mart zirvesinden önce AB’ye bir öneriyle gittiklerini ve bunun üzerinde çalışılmasının ardından zirvede bir anlaşmaya vardıklarını söyleyen Çavuşoğlu, bu çerçevede karşılıklı adımların atıldığının altını çizdi. Göçmenlerin Türkiye’ye getirilmesi konusunda bir sıkıntı olmadığını ve Türkiye’nin yükümlülüklerini yerine getirdiğini belirten Çavuşoğlu, kaçak göçmen sayısında da çok ciddi bir azalma olduğunu vurguladı. Çavuşoğlu, kasım ayında bir günde Yunan adalarına geçen kaçak göçmen sayısı 6 bin 800 civarında iken bu rakamın son dönemde 100’ün altına düştüğüne işaret ederek, şunları söyledi:

“Diğer taraftan evini terk etmek zorunda kalan Suriyelilerin sorununu sadece bu ülkelerin sorunu gibi görürsek hem haksızlık yapmış hem de kendi kendimizi aldatmış oluruz. AB’nin Suriyeli göçmenlere vadettiği 3 milyar avronun gelmesi konusunda sıkıntılar var. AB, Türkiye gibi aday ülkelerde projeleri destekliyor. Fonlar var ama proje hazırlamak gerekiyor ve bu 2 yıl sürer. Suriyelilere 2 yıl boyunca sunulan yaşam şartları ne olacak? Bu insanların günlük temel ihtiyaçları var. AB’nin de daha pragmatik olması lazım. Okul yapılacak, standartları belli, ihale edersiniz. Hemen parası aktarılır. Türk Kızılayının, AFAD’ın günlük harcamaları var. Buralara fonlar aktarılabilir. Burada sadece bu kısımda aksaklık ve bürokrasi var ama anlaşmanın uygulanması konusunda herhangi bir sorun yok.”

Mevlüt Çavuşoğlu, AB ile vize serbestisi sürecinde Türkiye’nin karşılanması gereken kriterleri yerine getirmek için çalıştıklarını anlatarak, “Ahde vefa önemlidir. Haziran ayı sonu itibariyle Türkiye yükümlülüklerini yerine getirdikten sonra, AB vizeyi kaldıracak. Bizim vatandaşlarımız bunu hak ediyor. Bizim vatandaşlarımız artık sığınmacı değil. Avrupa’da yaşayan vatandaşlarımız bile artık Türkiye’ye dönmeye çalışıyor.” ifadelerini kullandı.

Bakan Çavuşoğlu, Cenevre’deki Suriye barış görüşmelerine ilişkin, Birleşmiş Milletler Özel Temsilcisi Staffan de Mistura’nın ikinci turun bitiminde paylaştığı metne bakıldığında siyasi dönüşüme odaklanılacağını ancak üçüncü turun ilk görüşmelerinde bunun gerçekleşmediğini dile getirdi.

Rejimin müzakere heyetinin statükoyu devam ettirmek istediğine dikkati çeken Çavuşoğlu, “Esasen bu müzakereler statükoyu değiştirmek için başlamıştır ve muhalefete de verilen vaatler vardır. Muhalefet için esas motivasyon Suriye’de siyasi dönüşüm, istikrar ve Suriye’nin ortak geleceği.” diye konuştu.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, daha önceki müzakerelerde de muhalefetin olumlu tavır sergilediğini ancak buna karşılık rejimin saldırgan tutumları sebebiyle müzakerelerin başarısız şekilde sona erdiğini hatırlattı. Rejimin müzakere heyetinin 3. turda da müzakereleri sulandıracak önerilerle geldiğini belirten Çavuşoğlu, “Rejimin bu tavırları sebebiyle bir ara verilmiş durumda ama çekilme yok. Türkiye olarak biz muhalefetin Cenevre’de kalması ve müzakerelerin devam etmesi noktasında telkinlerimizi sürdürüyoruz. Bundan sonra da olumlu katkımızı vermeye devam edeceğiz.” şeklinde konuştu.

-Türk öğrenciler en çok Polonya’yı tercih ediyor

Çavuşoğlu, Türk öğrencilerinin yurtdışı değişim programlarında en çok tercih ettiği ülkelerin başında Polonya’nın geldiğini belirtti. Bu ülkede yaşayan 500 civarında Türk vatandaşının yanı sıra Kırım Tatarları olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, insanların önündeki seyahat engeli kaldırıldığında çok ciddi fırsatlar ortaya çıktığının altını çizdi. “Umarım haziran sonunda bu fırsatları yakalarız.” diyen Çavuşoğlu, vizelerin bir an evvel kaldırılmasını istediklerini vurguladı.