Dr. Çıpan: Itrî mûsıkîmizi millileştiren bestekârdır

Konya Aydınlar Ocağı’nda Şâir Nâbî ve Bestekâr Itrî’nin şiir ve bestelerinden birer demet sunan Dr. Mustafa Çıpan, “Bestelediği beş eserle Itrî, mûsıkîmizi millileştiren bir bestekâr ve sanatkârdır ” dedi.

Konya Aydınlar Ocağı’nın Selçuklu Salı Sohbetleri’nde, “Vefatlarının 310. Yılında Dâhî Bestekâr Itrî ve Şâir Nâbî” yâd edildi.

ITRÎ VE NÂBÎ’Yİ RAHMETLE ANIYORUZ

Bestekârı Itrî’ye ait ve sözleri; “Allahüekber allahüekber/ la ilahe illallahü vallahü ekber/ allahüekber velillahi’lhamd” şeklinde olan Segâh Bayram Tekbiri ile Salât-ı Ümmiye’yi dinlettirerek konuşmasına başlayan Dr. Mustafa Çıpan, “Dinlettirdiğim bu kayıt, 10 sene önce Cumhurbaşkanlığı Konser Salonu’nda ve aradan 41 yıl geçtikten sonra gerçekleştirilebilen bir konserin kaydıydı” dedi. Çıpan, Itrî’nin hayatıyla ilgili olarak şu ifadelere yer verdi: “İstanbul Mevlânâkapısı semtinde 1640’larda dünyaya gelmiş. Dördüncü Mehmed’den üçüncü Ahmed’e kadar beş padişah dönemi yaşaması önemli. Biz Itrî’yi büyük bestekâr diye biliyoruz. Ama aynı zamanda kudretli bir şâir, iyi bir hattat, hâfız, güzel sesi olduğu için icrâcı (hânende) ve neyzendir. Mevlevî olduğu kuvvetle muhtemeldir. Unvânı; Buhûrîzâde, Adı; Mustafa, Mahlası; Itrî.”

ITRÎ, MÛSIKÎMİZİ MİLLİLEŞTİREN BESTEKÂRDIR

Mûsıkî ile ilgili olarak Nâbî’nin “Mûsıkî hikmete dâir fendir/ Bilene bilmeyene rûşendir” dediğini hatırlatan Dr. Çıpan, “Cinuçen Tanrıkorur “Mûsıkî her şeyden önce bir zarâfet mesleğidir” diyor. Ve nihayet mûsıkî, ahlâk-ı beşerî saflaştıran mukaddes bir ilimdir. Yâni insan ahlâkını saflaştıran, kötülüklerden, aşırılıklardan uzaklaştıran ve onu terbiye eden bir kavram ” diye konuştu.

Şâir Nâbî ile Bestekâr Mustafa Itrî’nin şiirleri ile mûsıkîlerinden birer demet sunan Çıpan, şu ifadelere yer verdi: “Bir medeniyet tasavvurundan da bahsetmek lâzım. Bundan kastım şu; üç unsur ve üç isim. Ses, taş ve şiir. Yunus, Koca Sinan ve Itrî. Hz. Yunus’u şiir vadisinde, Mimar Sinan’ı mimaride, mûsıkîde de Itrî’yi düşünebilirsiniz. Şairin dediği gibi eğer kalıcı bir eser vermek istiyorsanız; bir mısraâ berceste söylemeniz, yani insanların yüzyıllarca istifade edecekleri, hâtırda tutacakları, gönüllerine yerleştirecekleri bir mısra söylemeniz de yeterli. En başta dinlediğimiz segâh tekbir ile salât-ı ümmiyenin içinde taş yok, çini yok, tuğla yok, görünürde bir kütle de yok. Ama sadece bu bile Itrî’nin amel defterinin açık tutulmasına yeter. Değil mi ki 300 küsur yıldır segâh tekbiri söyleniyor. Ramazan aylarında, teravihlerde dörder rekât aralarında, başka zaman ve mekânlarda da salât-ı ümmiyeler söyleniyor. Bu güzel söyleyişlerde Itrî’nin de bir hissesi var. Sadaka-ı cariye devam ediyor. Itrî, yakın dostu Nânî’nin şiirlerini bestelemede gayretli ve istekli. Itrî için şu tesbiti yapabiliriz: Itrî’nin bestelediği segâh bayram tekbiri, salât-ı ümmiyesi, rast na’t-ı şerifi, segâh âyin-i şerifi ve nevâ kâr’ı var. Bu beş eserden ilk iki eserin güftesi Arapça, diğerlerinin güftesi ise Farsça. Güfteleri Arapça ve Farsça olan bu beş eserle Itrî, mûsıkîmizi millileştiren bir bestekâr ve sanatkârdır.”

RUHLARI ŞÂD, MEKÂNLARI CENNET OLSUN

Çıpan, konuşmasını şu sözlerle noktaladı: Şâir Nâbî ve dâhî bestekâr Itrî’yi Hakk’a vuslatlarının 310. sene-i devriyesinde mûsıkîmizin ve edebiyatımızın ebediyyete intikal eden kıymetli sanatkârları ile birlikte rahmet, minnet ve şükranla yâd ediyor, azîz hatıraları önünde hürmetle eğiliyoruz. Ruhları şâd, mekânları cennet olsun.”

Konya İl Halk Kütüphanesi’nde gerçekleştirilen ve Memleket TV’den çevrimiçi olarak canlı yayınlanan sohbetin sonunda Konya Aydınlar Ocağı Başkanı Dr. Mustafa Güçlü, Dr. Mustafa Çıpan’a “Âşık Ömer Divanı” adlı eseri hediye etti.