Güney Kore'de yarın sandık başına gidiliyor

Uzakdoğu ülkesi Güney Kore, gerilen siyasi iklimin gölgesinde yarın sandık başına gidiyor.

Seçim atmosferinin yoğun olarak hissedildiği başkent Seul'de vekil adayları, seçmenlere sandık başına giderek oy kullanmaları çağrısında bulunuyor.

Milletvekili adaylarının afişleri, kentin farklı noktalarını süslerken, partilerin gençlik kolları, müzik ve dans gösterileriyle seçmenlerden oy istiyor. Her partinin bir renkle temsil edildiği genel seçimlerde iktidar partisi "Saenuri" kırmızı, muhalefetteki Demokrat Parti mavi, Halk Partisi ise yeşille meydanlara çıkıyor.

Sokaklarda partilerini temsil eden renkteki kıyafetlerle seçmenden oy isteyen vekil adaylarının zaman zaman yan yana gelerek halkla selamlaşmaları renkli görüntüler oluşturuyor.

Güney Kore Merkezi Seçim Kurulu, yarın yapılacak genel seçimde oy kullanma oranının yüzde 60 ile rekor seviyeye ulaşmasının beklendiğini açıkladı. Zira hükumet, çalışanların sandık başına giderek oy kullanmalarını sağlamak amacıyla seçimlerin hafta sonu yerine hafta ortasında yapılması kararını almıştı. Partilerin seçim kampanyalarından bağımsız olarak şehrin farklı noktalarına asılan dev afişlerle seçmenler, merkezi seçim kurulu tarafından sandık başına çağrılıyor.

Güney Kore Parlamentosunda 300 sandalye bulunuyor. Dört yılda bir yapılan seçimlerde milletvekillerinden 54'ü nispi temsil sistemiyle belirleniyor. 2012 seçimlerinde iktidardaki muhafazakar "Saenuri" partisi 152 milletvekili çıkartırken, ana muhalefetteki sol eğilimli Demokrat Parti 102 sandalyeye sahip olmuştu. Halk Partisi'nin 21 milletvekili çıkardığı son seçimde, Adalet Partisi'den 5, Hristiyan Birliği Partisi'nden ise 1 milletvekili parlamentoya girmişti. Sandalyelerin diğer kısmını ise bağımsız milletvekilleri oluşturmuştu.

Ülkedeki genel seçimlerde parlamentoda temsil hakkı elde etmek için bir partinin yüzde 3 seçim barajını aşması gerekiyor. Ancak bu barajı aşamayan bir parti, herhangi bir seçim bölgesinde en çok oyu alırsa o seçim bölgesinden parlamentoya milletvekili gönderebiliyor. Güney Kore Parlamentosunda grup oturumu yapabilmek için ise bir partinin en az 70 sandalyeye sahip olması gerekiyor.

Başkanlık sistemiyle yönetilen Güney Kore'de devlet başkanının meclisi feshetme yetkisi bulunuyor. Yürütme yetkisini tek elde toplayan ülkedeki başkanlık sistemine göre, devlet başkanının başbakan ve bakanları atama yetkisi bulunuyor. Ancak atanan kabinenin göreve başlaması için parlamentonun onayı gerekiyor.

Beş yılda bir yapılan başkanlık seçimlerinde toplam oyların yarısından fazlasını alan Park Geun-hye, 2012 yılında devlet başkanı seçilmiş, Şubat 2013'te göreve başlamıştı.

Ülkeyi 1963 ile 1979 yılları arasında yöneten Park Cheung-hee'nin kızı ve Güney Kore'nin ilk kadın Devlet Başkanı Park Geun-hye, iktidar partisi Saenuri'nin adayı olarak seçilmiş ancak anayasanın kendisini yükümlü kıldığı tarafsızlık ilkesinden uzaklaştığı için gerek milletvekilleri gerek halk tarafından ağır şekilde eleştirilmişti.

Güney Kore'de 2008 yılından bu yana parlamentoda iktidarı elinde tutan Saenuri'de son birkaç yıllık dönemde Devlet Başkanı Park taraftarları ve Park karşıtları olmak üzere iki farklı kutuba ayrıldı. İktidar partisinin genel başkanı Kim Moo-sung'nun dahil olduğu Park karşıtları, devlet başkanını sert bir dille eleştirirken parti içi çekişmeler nedeniyle Saenuri'nin oylarının son seçim anketlerine göre 146 sandalyeye gerilediği görüldü. Seanuri partisinin lideri Kim, parlamentonun "meşruiyetinin şaibeli olduğu" açıklamasını yaparak parti içerisindeki Devlet Başkanı Park yanlılarının milletvekili adaylığını onaylamadı. Bazı adaylar, partiden istifa ederek bağımsız adaylık başvurusu yaptı.

İktidar partisinin kalesi konumundaki Daegu'da geçen seçimlerde 12 sandalyenin tamamını alan Seanuri'nin vekil adayları, son anketlere göre bu seçim bölgesindeki sandalye sayısının altıya düşmesi üzerine halkın önünde diz çökerek seçmeninden özür diledi.

Ana muhalefetteki Demokrat Parti'den koparak yeni bir oluşum olarak ortaya çıkan Güney Kore'de sevilen isimlerden Ahn Chel-soo liderliğindeki liberal eğilimli Halk Partisi ise özellikle başkent Seul gibi genç nüfusun ağırlıkta olduğu seçim bölgelerinde oy oranını artırabilir.

50 milyon nüfuslu Güney Kore, Asya kıtasının dördüncü büyük ekonomisi ve dünyanın en büyük 20 ekonomisinden biri konumunda.