Hantavirüs nedir? Hantavirüs nasıl bulaşır? Hantavirüs'ün belirtileri nelerdir?

Hantavirüsler esas olarak kemirgenler tarafından yayılan bir virüs ailesidir ve dünya çapında insanlarda çeşitli semtomlara neden olmaktadır. Herhangi bir hantavirüs ile enfekte olan insanlarda hantavirüs hastalığı ortaya çıkmaktadır. Amerika'daki Hantavirüsler “Yeni Dünya” hantavirüsleri olarak bilinir ve hantavirüs pulmoner sendromuna (HPS) neden olabilmektedir. “Eski Dünya” hantavirüsleri olarak bilinen diğer hantavirüsler, çoğunlukla Avrupa ve Asya'da bulunur ve böbrek sendromlu (HFRS) viral kanamalı ateşe neden olabilmektedir.

Hantavirüs nasıl yayılır?

Her hantavirüs serotipinin belirgin bir kemirgen taşıyıcısı vardır. İdrar, dışkı, tükürük, hava yoluyla ve daha az sıklıkla enfekte olmuş bir hayvan (kemirgen) tarafından ısırıkla insanlara yayılır. Amerika Birleşik Devletleri'nde HPS'ye neden olabilecek en önemli hantavirüs, geyik faresi tarafından yayılan Sin Nombre virüsüdür.

Hantavirüs'ün neden olduğu hastalıklar

Hantavirüs Hastalıkları viral enfeksiyonlardır; Hemorajik Ateş Renal Sendromu (HFRS) ve Hantavirüs Pulmoner Sendromu (HPS) önemli örneklerindendir.

Kuluçka süresi ve Semptomlar

Az sayıda HPS vakası nedeniyle, “kuluçka süresi” tam olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte, sınırlı bilgiye dayanarak, taze idrar, dışkı veya enfekte kemirgenlerin tükürüğüne maruz kaldıktan sonra 1 ila 8 hafta arasında semptomlar ortaya çıkabilmektedir.

Erken Belirtileri

Erken belirtiler arasında yorgunluk, ateş ve kas ağrıları, özellikle büyük kas gruplarında (uyluk, kalça, sırt ve bazen omuzlar) bulunur. Bu belirtiler geneldir.

Baş ağrısı, baş dönmesi, titreme ve bulantı, kusma, ishal ve karın ağrısı gibi belirtiler de olabilir. Tüm HPS hastalarının yaklaşık yarısı bu semptomları yaşar.

Geç Belirtileri

Hastalığın ilk aşamasından 4 ila 10 gün sonra, HPS'nin geç belirtileri ortaya çıkar. Bunlar öksürük ve nefes darlığı, hayatta kalan hastaların birinin ifadesiyle, “akciğerlerim sıvı dolmuş hissi ile … göğsümün etrafında sıkı bir bant ve yüzümün üzerinde bir yastık” hissi oluşmaktadır.

Tanı ve teşhisi

Ateş, kas ağrıları ve yorgunluk gibi erken belirtiler griple kolayca karışabildiğinden, sadece birkaç gün önce enfekte olmuş bir kişide HPS'yi teşhis etmek zordur. Bununla birlikte, birey ateş ve yorgunluk yaşıyorsa ve potansiyel kırsal kemirgen maruziyeti öyküsüne sahipse, nefes darlığı ile birlikte HPS'yi şiddetle düşündürür. Birey bu semptomları yaşıyorsa, derhal doktorlarını görmeli ve potansiyel kemirgen maruziyetlerinden bahsetmelidir.

Hastalık Ölümcül mü?

Evet. HPS ölümcül olabilir. Ölüm oranı % 38'dir.

Aşı

Yoktur.

Önlemler

Kemirgenlerle ve bu hayvanların ifrazatlarıyla (dışkı, salgı ve idrar gibi) temastan kaçınılmalıdır. Endemik bölgelere giden ve kemirgenlerle temasa maruz kalabilecek, mesleği gereği seyahat edenler, kamp yapanlar, gezginler kemirgenleri çadırlarından ve konakladıkları yerlerden uzak tutacak önlemler almalı ve yiyeceklerini kemirgenlerden kaynaklanabilecek herhangi bir bulaşma olmaması için kemirgenlere karşı korumalıdır.

Hantavirüs’ün tedavisi varmı?

Hantavirus enfeksiyonun aşısı veya spesifik bir tedavisi yoktur. Hastanın hayati fonksiyonları desteklenmelidir.

Hantavirüs Pulmoner Sendrom gelişmişse, erken dönemde entübasyon ve yoğun bakım şartlarında Oksijen inhalasyon tedavisi ile solunum, sıvı replasmanı ile de kan basıncı desteklenmelidir.

Hantavirüs Ateşli Renal Sendrom gelişmişse de Hemodiyaliz hayat kurtarıcı olabilir.Her ne kadar henüz ispatlanmamış olsada bazı çalışmalar Ribavirin gibi bazı antiviral ilaçların hayati tehlikeyi azaltmak üzerinde etkisi olduğunu düşündürmektedir.

Bilim adamları bu virüse karşı aşı geliştirme çalışmaları sürdürmektedir.