Konyalılar burayı büfe sanıyordu! Meğer tarihi bambaşkaymış!

Konya’da Karatay Çini Seramik Sanat Evi olarak bilinen tarihi bina ile ilgili şok edecek bir bilgi gündeme geldi. Geçmiş yıllarda Küçük Karatay-Kemaliye Medresesi adı ile bilenen ve sonradan açılan Ankara Caddesi sebebiyle Selçukluların erken dönemine ait bu yapı büyük oranda tahrip olmuş, neticede ancak eyvanı günümüze kısmen sağlam gelebilmişti. Sizler için bu büfenin tarihini arşivlerden araştırdık. İşte detaylar…

ESKİ MEDRESENİN GÜNCEL HALİ!

Alâeddin Tepesi’nin kuzey eteğine yakın bir yerde bulunan medrese, Celaleddin Karatay’ın yaptırdığı Büyük Karatay Medresesinin hemen doğusunda yer alıyor. Sonradan açılan Ankara Caddesi sebebiyle Selçukluların erken dönemine ait bu yapı büyük oranda tahrip olmuş, neticede ancak eyvanı günümüze kısmen sağlam gelebildi. Önü, batı tarafa açılan duvarı moloz taş örgülü bu eyvan, içten sırlı ve sırsız tuğla ile kaplı olup, güney duvarına yarım silindirlik formlu bir mihrabiye oyulmuş, doğuya açılan sivri kemerli pencere ile de aydınlatılması sağlanmış. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 1990 yılında onarılıp üstü çatı ile kapatılan eyvan, günümüzde ticari amaçla kullanılıyor.

Medrese, halk arasında daha çok Küçük Karatay Medresesi olarak anılmış, kaynaklarda ise banisine atfen Kemaliye, Kemaleddin Rumtaş-Turumtaş, Karatay-ı Sagir Medresesi olarak adlandırılmıştır. Eserin yapılış tarihi ve banisiyle ilgili bir kitabesi tespit edilememiştir.

Ancak Celaleddin Karatay’ın yaptırdığı hemen karşısındaki büyük medresenin vakfiyesinde özetle: “Âlemlerin Rabbine muhtaç, yeryüzündeki sünneti ihya edici, taşt ve devat beylerinin beyi Karatay bin Abdullah kendi malından payitaht Konya şehri içinde kardeşi Emir Kemaleddin Rumtaş (Allah rahmet etsin)’ın medresesi hizasındaki caddede bir medrese bina etti…” ibaresinden bu medresenin Celaleddin Karatay’ın kardeşi Emir Kemaleddin Rumtaş’a ait olduğu kesinlik kazanmakta. Söz konusu vakfiye 1253 yılında tanzim edildi. Bu durumda Kemaleddin Rumtaş’ın bu tarihte öldüğü, yukarıdaki “Allah rahmet etsin” ibaresinden anlaşılmakta; yaptırdığı medresesinin de 1253’ten önceye, yani XIII. yüzyılın ilk yarısına ait olduğu açıklığa kavuşuyor.