Kurban Bayramı'nda sağlıklı beslenme için uzmanından tavsiyeler

NEÜ Nezahat Keleşoğlu Sağlık Bilimler Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğr. Gör. Dr. Senay Burçin Alkan, Kurban Bayramı'nın aileyle bir araya gelinen özel günler olduğunu vurgulayarak, bu dönemde hem beslenme hem de besin güvenliği konularına dikkat etmenin bayramı sağlıklı ve huzurlu geçirmek açısından önem taşıdığını belirtti.

Kırmızı et iyi kaliteli protein, demir, çinko, bakır, B12 vitamini ve diğer B grubu vitaminlerini içermesi nedeniyle dengeli ve yeterli beslenmede önemli bir yer tuttuğunu ifade eden Alkan, "Bununla birlikte kırmızı etin doymuş yağ ve kolesterol içeriği yüksek olduğu için tüketiminde dengenin korunması oluşabilecek sağlık sorunlarını engeller. Bayramda gün içerisinde fazla miktarda et tüketmek yerine öğünlere yayarak daha küçük porsiyonlar halinde tüketmeye özen gösterilmelidir. Kızartma ve kavurma gibi pişirme yöntemleri ette sağlığa zararlı bileşenlerin oluşmasına neden olur. Bu nedenle haşlama, fırında veya sebzelerle birlikte tencerede pişirme yöntemlerini tercih edilmelidir. Izgarada ise ateş ve et arasındaki mesafenin en 15 cm olmasına dikkat edilmelidir. Kırmızı etin yapısında yağ bulunduğu için et yemeklerin hazırlanmasında yağ eklemekten kaçınılmalıdır. Etin yanında tam taneli tahıllar (bulgur, tam tahıllı ekmek vb.) tercih edilebilir. Öğünlerde farklı renkte sebzelerden hazırlanmış salata, haşlanmış sebzeler veya sebzeli garnitürler tüketmek yeterli miktarda vitamin ve posa alımı açısından önemlidir. Ara öğünlerde taze ve kuru meyve tercih etmek sindirim sisteminin düzenlemesine katkı sağlar. Bayramda tatlı tüketimi kaçınılmazdır, ancak aşırıya kaçmamaya özen gösterilmesi sindirim sorunları, ağırlık artışı ve diş çürüklerinin önlenmesi açısından önemlidir. Şerbetli tatlılar yerine az şekerle hazırlanmış sütlü tatlılar tercih edilebilir. Günde en az 2-2,5 litre su tüketilmesi sağlıklı beslenmenin önemli kriterlerinden biridir. Bununla birlikte diğer içeceklerden ayran, evde hazırlanmış limonata, az şekerle hazırlanmış komposto veya hoşaf tercih edilebilir. Kolalı içecekler, hazır meyve suları ve şeker eklenmiş diğer hazır içeceklerden uzak durulmalıdır. Bayram süresince dikkat edilmesi gereken bir diğer konu fiziksel olarak aktif olmaktır. Yemeklerden sonra kısa yürüyüşler yapmak ve yakın mesafedeki bayram ziyaretlerine yürüyerek gitmek tercih edilebilir. Diyabet, kalp hastalığı veya diğer metabolik hastalıkları olan bireyler bayramda beslenmelerine özellikle dikkat etmelidir. Bu bireylerin tüketilen miktara ve pişirme yöntemine özen göstermeleri gerekir. Sağlık sorunları nedeniyle diyet uygulaması gereken bireylere misafirliklerde ikramlar konusunda ısrarcı olunmamalıdır" dedi.

Kurban bayramında özen gösterilmesi gereken bir diğer konunun besin güvenliği olduğunu belirten Alkan, "Besin güvenliği besinlerin üretimden tüketime kadar olan tüm aşamalarda, fiziksel, kimyasal ve biyolojik her türlü riskten arındırılmasıdır. Besin güvenliğine dikkat etmemek besin zehirlenmeleri ve alerjik reaksiyonlar başta olmak üzere ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle kurban etinin kesiminden pişirilmesine kadar her aşamada hijyen ve güvenlik kurallarına dikkat etmek besin zehirlenmelerini önlemek adına hayati önem taşır. Kurban kesiminin hijyenik koşullarda yapıldığından emin olunmalıdır. Etin doğrandığı yüzey, bıçak ve eller temiz olmalıdır. Çiğ et ile temas eden mutfak gereçleri pişmiş besinlerle temas ettirilmemelidir. Etler 2 saatten fazla oda sıcaklığında bekletilmemelidir, uygun koşullarda buzdolabında (0-4°C) veya dondurucuda (-18°C) saklanmalıdır. Etler büyük parçalar halinde değil, porsiyonlara bölünerek ve hava almayacak şekilde paketlenerek saklanmalıdır. Böylece her seferinde sadece ihtiyaç kadar et çözündürülür. Donmuş etleri buzdolabının alt rafında yavaşça çözdürmek en sağlıklı yöntemdir. Oda sıcaklığında veya sıcak suda çözdürmek bakterilerin çoğalmasını hızlandırabilir. Etlerin yeterli pişirildiğinden emin olunmalıdır, çiğ veya az pişmiş etler tüketilmemelidir. Bayramlar sadece lezzetli yemekler yemek değil, aynı zamanda sevdiklerimizle keyifli vakit geçirmektir. Sağlıklı beslenerek ve besin güvenliğine dikkat ederek hem bayramın tadını çıkarabilir hem de sağlığınızı koruyabilirsiniz" ifadelerini kullandı.