Organların Yapışmasına 'Nano' Çözüm

BURSA - VEDAT YÜCEBAŞ

Uludağ Üniversitesi (UÜ) Mühendislik Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümü'nde yürütülen TÜBİTAK destekli projeyle üretilen nano lifli adezyon bariyeri, ameliyat sonrası organların yapışmasını önlemenin yanı sıra uygulandıktan sonraki bir hafta içinde de vücuda zarar vermeden yok oluyor.

Projenin yürütücüsü Prof. Dr. Esra Karaca, Mühendislik Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümü'nden Araştırma Görevlisi Şerife Şafak, Veteriner Fakültesi Doğum ve Jinekoloji Ana Bilim Dalı'ndan Doç. Dr. R. Gözde Özalp, Tıp Fakültesi Patoloji Ana Bilim Dalı'ndan Yrd. Doç. Dr. Nesrin Uğraş, Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Nilüfer Çinkılıç ve Doç. Dr. Özgür Vatan ile yürüttükleri projenin, cerrahi alandaki önemli bir problemin çözümüne yönelik olarak alternatif ve yeni bir tekstil malzemesinin nano teknolojinin de verdiği imkanlar kullanılarak geliştirilmesi üzerine olduğunu söyledi.

TÜBİTAK destekli olan projede "bio bozulur polimerler" kullanılarak nano çapta liflerden oluşan tekstil ürünleri ürettiklerini belirten Karaca, "Bu tür yüzeyler cerrahi alanlarda son yıllarda sık sık kullanılmaya başlandı. Pek çok da avantajı olan yüzeyler bunlar. Bizim çalışmamız, bu alanda dünyada yapılan nano lifli yüzeylerin adezyon bariyeri olarak kullanımı üzerine ilk çalışmalardan biri." dedi.

Yapışıklığın ölümcül sonuçları bile olabiliyor

Prof. Dr. Karaca, adezyonun halk diliyle "yapışıklık" olarak bilinen bir durum olduğunu ve cerrahi operasyonlar esnasında sıklıkla yaşandığını aktararak, vücudunun değişik bir bölgesinde ameliyat geçirmiş bir kişinin daha sonra yüzde 90 organ ve doku yapışıklığı durumuyla karşı karşıya kalabildiğini, bu sorunun ölümcül sonuçlarının bile olabildiğini ifade etti.

Ameliyat geçirmiş bölgedeki organların istenmeyen bir şekilde yapışmasının zaman içinde bağırsak tıkanıklıklarına ve kronik şiddetli karın ağrılarına sebep olabildiğini ve yapışıklığın giderilmesi için kişinin tekrar ameliyat masasına yatmasına yol açtığını vurgulayan Karaca, "ABD'de yılda böyle 400 bin yapışıklık giderme ameliyatı gerçekleştiğini biliyoruz. Hastaların ve cerrahların ciddi bir problemi bu. O yüzden cerrahlar da bize kalıcı bir çözüm bulunursa kendilerinin de rahatlayacağını ilettiler." görüşünü iletti.

Yara örtüsü ve doku iskelesi yapımında da kullanılacak

Ürettikleri nano lifli yüzeylerin cerrahide adezyon bariyeri olarak kullanımının yanı sıra yara örtüsü ve suni damar yapımı doku iskelesi gibi alanlarda da kullanılabileceğine dikkati çeken Esra Karaca, "elektroçekim" yöntemiyle ürettikleri nano lifli yüzeylerin cerrahi alanda adezyon bariyeri olarak performansını test ettiklerini, bunun için üzerlerine hücre ekimi gerçekleştirdiklerini ve bu hücrelerin büyük oranda canlılığını sürdürdüğünü gördüklerini anlattı