Şimşek, AA Editör Masası'na konuk oldu: (2)

ANKARA (AA) - Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, "Çok açık ve net olarak önümüzdeki on yıllarda Türkiye'nin tekrar koalisyonlarla baş başa kalmaması, kalkınma yarışında geriye düşmemesi, Türkiye'nin bu anlamda sorunlar yaşamaması için kesinlikle başkalık sistemi daha uygundur" dedi.

Şimşek, Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'nda soruları yanıtladı ve gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Yeni anayasa çalışmaları ve başkanlık sistemi konusundaki bir soruyu yanıtlayan Şimşek, bu konudaki tartışmaların sistem üzerinden değil, partizanca yaklaşımla, bazen de kişiler üzerinden yapıldığını, bunun da vatandaşların gerçek tartışmanın özünü kaçırmalarına neden olduğunu söyledi.

Türkiye'de siyasi istikrarın olduğu dönemlerde kalkınmanın hızlandığını vurgulayan Şimşek, Adnan Menderes ve Turgut Özal dönemlerinin ülkenin önünü açan, reformları hayata geçiren çalışmalar yaptıklarını anımsattı. Şimşek, "Bugün eğer Türkiye, Mısır ve İran ile aynı ligde değilse, kişi başına milli gelir gibi konularda, ki bizim petrolümüz yoktur, onların vardır, biz çok daha kötü durumda olurduk, rahmetli Özal sayesindedir. İlk nesil reformlarla ülkenin dışa açılması çok önemlidir" diye konuştu.

Şimşek, 70'li ve 90'lı yılların ortak özelliğinin koalisyonlar olduğunu hatırlatarak, 2001-2002'de de merkez sağ, merkez sol ve milliyetçi kesimin temsil edildiği bir koalisyon bulunduğunu dile getirdi. AK Parti dönemlerinde de reformlar yapıldığına ve Türkiye'nin hızla kalkındığına dikkat çeken Şimşek, şöyle devam etti:

"Türkiye'de yönetimde istikrar varsa, siyasi istikrar varsa, güçlü bir hükümet varsa, reform yapma kapasitesi varsa, öngörülebilirse Türkiye hızla kalkınıyor. Olmadığı dönemlerde de Türkiye geriye gidiyor, yani koalisyon dönemlerinde. Koalisyonlara kalıcı bir şekilde son vermenin bir modeli var mı? Var, o da başkanlık sistemi. Sonuçta birçok aday yarışır, o adaylardan birisi halkın yüzde 50 ve daha fazla oyuyla 5 yıllığına bu ülkeyi yönetecek. 5 yıl boyunca Türkiye'nin kim tarafından yönetileceği, hangi ekibin yöneteceği belli."

- "Temsilde adalet tesadüfen sağlandı"

Temsilde adaletin önemine işaret eden Şimşek, "Türkiye'de temsilde adalet tesadüfen sağlandı, dört partinin Meclis'e girmesiyle ama geçmişte sağlanamadığı çok dönem de var. Yönetimde istikrarı sağlamak için yüzde 10 barajı getirilmiş. Halbuki başkanlık sistemine geçilince, yüzde 10 barajı değil, sıfır baraj. Hiç baraja gerek yok. Meclis kendi işini yapacak, başkan, dolayısıyla onun kuracağı kabine memleketi yönetecek, icraat yapacak. Yine kuvvetler ayrılığı olacak, hem de bugünkünden daha güçlü bir şekilde olacak. Şu anda iç içe geçmiş neredeyse" ifadelerini kullandı.

ABD, Fransa, İngiltere gibi güçlü ülkelerin başkanlık sistemiyle yönetildiğini anımsatan Şimşek, siyasi istikrarın refah artışında önemli ve belirleyici olduğunu, ancak tek başına yeterli olmadığını vurguladı. Ortadoğu'da 20-30 yıl boyunca iktidara gelen liderlerin reformcu kimliğe sahip olmadıklarına ve muhalefetin bulunmadığına işaret eden Şimşek, Suriye ve Mısır'daki geçmiş yönetimlerin yüzde 90'ın üzerinde oy çoğunluğuyla seçildiğini ancak bunun yeterli olmadığını dile getirdi.

Başkanlık sitemi tartışmalarına ilişkin Şimşek, "Çok açık ve net olarak önümüzdeki 10 yıllarda Türkiye'nin tekrar koalisyonlarla baş başa kalmaması, kalkınma yarışında geriye düşmemesi, Türkiye'nin bu anlamda sorunlar yaşamaması için kesinlikle başkalık sistemi daha uygundur. Tartışmaların bu zeminde yapılması lazım, bu zeminde yapılırsa sorun kalmıyor" değerlendirmesinde bulundu.

- "... Türkiye bir yaprak gibi savrulacak mıydı?"

Başkanlık siteminin iyi kurgulanması gerektiğinin altını çizen Şimşek, şunları kaydetti:

"Şunu diyebilirsiniz, başkanlık sisteminde biz modeli öyle bir kurgulayalım ki kontrol mekanizmaları iyi kurgulansın. Sınırsız, tabii ki yetkiler söz konusu olmasın, öyle bir sistem zaten arzuladığımız başarıyı getirmez. Orayı tartışırsak o zaman anlamlı bir zeminde olur ama siz birtakım siyasi, ideolojik varsayımları en başından ortaya koyup 'şu sistem bunu doğurur' derseniz, o zaman gelin, 'sistemin, otoriter bir yapı doğurmaması için ne tür bir model kurgulanması lazım' onu tartışalım."

Şimşek, başkanlık sisteminin Türkiye'de siyasi istikrarı, yönetimde istikrarı ve temsilde adaleti sağlayacağını belirtti. Siyasi istikrar sayesinde terörle güçlü şekilde mücadele edildiğine işaret eden Şimşek, "Bugün koalisyon hükümeti olsaydı, terörle mücadelede nasıl bir durumla karşı karşıya olurduk? Çevredeki tehditlere ilişkin nasıl bir tehditle karşı karşıya olurduk? Küresel ekonominin özellikle karşıdan esen rüzgarlarına karşı Türkiye bir yaprak gibi savrulacak mıydı, muhtemelen" değerlendirmesinde bulundu.

(Sürecek)