SPK, "piyasa dolandırıcılığı" yapan 6 kişiye işlem yasağı getirdi

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), 6 kişiye 6 ay süreyle geçici işlem yasağı uygulanmasına karar verdi.

SPK bültenine göre, Kurul, Konya Çimento Sanayii AŞ (KONYA) pay piyasasında gerçekleştirilen işlemlerde 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun 107/2, Plastikkart Akıllı Kart İletişim Sistemleri Sanayi ve Ticaret AŞ (PKART) pay piyasasında ise 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun 107/1 maddesinde sayılan fiilin işlendiğine dair makul şüphe bulunması nedeniyle 6 isme yasak getirdi.

Kurul, yatırımcıların hak ve yararlarının korunmasını teminen, yapay piyasa oluşturmaya yönelik işlemlerin engellenmesi amacıyla söz konusu isimlere 29 Ağustos itibarıyla borsalarda 6 ay süreyle geçici işlem yasağı uygulanmasını kararlaştırdı.

107/1 ve 107/2 MADDE NEDİR?

SERMAYE PİYASASINDA PİYASA DOLANDIRICILIĞI (MANİPÜLASYON)

Sermaye piyasasında piyasa dolandırıcılığı (manipülasyon), 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun (SPKn) 107 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında birer suç tipi olarak düzenlenmiştir. Piyasa dolandırıcılığı, birçok farklı yöntemin kullanılması suretiyle yapılabilir. Ancak gerek teorik olarak üzerinde uzlaşılan gerek uygulamada sık sık ortaya çıkan bazı işlem kalıplarını piyasa dolandırıcı işlem örnekleri olarak ortaya koymak mümkündür.

Piyasalar üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle, piyasa dolandırıcılığına ilişkin olarak ceza hukukunda yer alan dolandırıcılık hükümlerinden ayrı bir suç olarak düzenleme yapılması ve bu konuda belirli işlem türlerine yasaklamalar getirilmesi ihtiyacı doğmuştur.

1. İşlem Bazlı Piyasa Dolandırıcılığı (6362 sayılı SPKn md. 107/1)

İşlem bazlı piyasa dolandırıcılığı 6362 sayılı SPKn'nun 107 nci maddesinin birinci fıkrasında (107/1) düzenlenmiştir. Bu düzenleme uyarınca; "sermaye piyasası araçlarının fiyatlarına, fiyat değişimlerine, arz ve taleplerine ilişkin olarak yanlış veya yanıltıcı izlenim uyandırmak amacıyla alım veya satım yapanlar, emir verenler, emir iptal edenler, emir değiştirenler veya hesap hareketleri gerçekleştirenler" hakkında 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve beş bin günden on bin güne kadar adli para cezası verileceği, ancak bu suçtan dolayı verilecek olan adli para cezasının miktarının suçun işlenmesi ile elde edilen menfaatten az olamayacağı hükme bağlanmıştır.

2. Bilgi Bazlı Piyasa Dolandırıcılığı (6362 sayılı SPKn md. 107/2)

6362 sayılı SPKn'nun 107 nci maddesinin ikinci fıkrasında (107/2), aynı maddenin birinci fıkrasında öngörülen işlem bazlı piyasa dolandırıcılığına paralel olarak, sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerini ve yatırımcıların kararlarını etkileyebilecek bilgiye dayanan bazı fiiller cezai müeyyideye bağlanmıştır. Bu düzenleme uyarınca, "sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkilemek amacıyla yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi veren, söylenti çıkaran, haber veren, yorum yapan veya rapor hazırlayan ya da bunları yayan ve bu suretle menfaat sağlayan" kişilerin 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılacağı hükme bağlamıştır.

Diğer taraftan, SPKn'nun 104’üncü maddesinde piyasa bozucu eylemler tanımlanmış olup, anılan madde dayanak alınarak hazırlanan VI-104.1 sayılı Piyasa Bozucu Eylemler Tebliği'nde makul bir ekonomik veya finansal bir gerekçeyle açıklanamayan, borsa ve teşkilatlanmış diğer piyasaların güven, açıklık ve istikrar içinde çalışmasını bozacak nitelikteki eylem ve işlemlerin belirlenmesi ile bu eylem ve işlemleri gerçekleştirenler hakkında uygulanacak yaptırımlar hükme bağlanmıştır.