SÜ'de Özbek edebiyatı anlatıldı

Edebiyat Fakültesi Namık Kemal Amfisi’nde düzenlenen programda Özbekistan Devlet Cihan Dilleri Üniversitesi Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Gulnoz Khallieva Iskandarovna “Nevai ve Shakespeare”, Doç. Dr. Turaeva Bahor Bahriddinovna “Özbek Edebiyatı” konusunda sunum yaptı.

Prof. Dr. Gulnoz Khallieva Iskandarovna, karşılaştırmalı edebi çalışmaların iki veya daha fazla edebi sürecin karşılaştırılmasına dayanan bir bilim dalı olduğunu söyledi. Karşılaştırmalı edebiyat teriminin ilk olarak 18. yüzyılda Fransa ve Almanya’da, 19. yüzyılda Rusya’da kullanıldığını ifade eden Iskandarovna, Doğu edebiyatının diğer edebiyatlardan üstün olduğunu belirtti.

Iskandarovna, karşılaştırmalı edebiyatı ele alan dünyadaki yazarlar ile Türkiye ve Özbekistan’ın karşılaştırmalı edebiyat bilimine ilişkin değerlendirmede bulundu. Ali Şir Nevai ile Shakespeare’in eserleri ve benzerlikleri hakkında konuşan Iskandarovna, “Her ikisi de dünya edebiyatının şairleridir; eserlerinin temaları aşk, vefa, dostluk gibi ebedi temalardır. Aşık, maşuka ve rakip üçlüğü her iki şairin eserlerinin merkezinde durmaktadır. Nevai ve Shakespeare, bugün için halen geçerli olan sorunlar hakkında eserler yazmıştır. Bu yüzden eserleri her zaman okunmakta ve her zaman sevilmektedir. Her iki sanatçıya göre kamilliğin muhteşem temeli de zirvesi ve sönmez ışık kaynağı da aşktır.” dedi.

Iskandarovna, iki ismin farklılıkları konusunda ise şunları kaydetti: “Ali Şir Nevai, Doğu Rönesansı’nın şairidir. Hamse Destanları ile meşhurdur. Doğu düşüncesi önceliktedir. Eserlerinin kahramanları farklı uluslara mensuptur. Shakespeare ise Batı Rönesansı’nın şairidir. Trajedileriyle meşhurdur. Batı düşüncesi önceliğindedir. Kahramanları İngilizlerden oluşmuştur.”

Doç. Dr. Turaeva Bahor Bahriddinovna da sunumunda Özbek edebiyatının dönemleri ve gelişimi hakkında açıklamada bulundu. Bahriddinovna; Ali Şir Nevai, Hoca Ahmed Yesevi, Kaşgarlı Mahmut, Pehlivan Mahmud, Zahirüddin Muhammed Babür başta olmak üzere farklı yazarların hayatı ve eserlerinden örnekler verdi.