Torba yasada çıkan SGK prim borçları yapılandırmaları başladı

Bu durumda borcunuz hangi rakamlara gelecektir? Sizler için borç yapılandırmalarını hesaplayarak tablo haline getirdik.

 Örneğin 1990/Ocak ayından kalma 1000 TL karşılığında SGK normalde 71.809,62 TL isterken yapılandırma halinde 24 yıl önceki 1000 TL karşılığında 71.809,62 TL yerine 8.773.60 TL ile yetinecek. Bu 8.773.60 TL bir de taksitlendirme ile ödenecek olursa örneğin 18 taksitle 3 yılda ödenecek olursa 10089,64 TL olacak ve ayda 560,54’er TL’lik taksitlerle ödenebilecek.

BANKALAR KREDİ VERMİYOR...

SGK’da prim borçları yapılandırma müracaatları başladı ama 2011'de olduğu gibi halen kamu bankalarıyla anlaşılmadı. Dolayısı ile emeklilik şartlarını doldurmuş fakat borcunu yapılandırsa bile ödeyemeyecek durumda olan binlerce insanımız var. Bankalar emekli olabilecek durumda olanlara kredi vermezse çoğunluk bu borcu ödeyemeyecek ve emeklilik hayallerini bir başka bahara bırakacaklar. Umarız SGK biran önce kamu bankalarıyla anlaşmaya varır.

TORBA YASA KAZANÇ TABLOSU

BORÇ AYI (Ocak ayı itibariyle)     

ANA BORÇ  GECİKME ZAMLI BORÇ  Yİ-ÜFELİ BORÇ      CEPTE KALACAK MİKTAR            KAZANÇ YÜZDESİ (%)

1990    1000    71.809,62        8.773,60          63.036,02        87,78

1991    1000    68.240,39        8.369,60          59.870,79        87,74

1992    1000    64.671,15        7.893,60          56.777,55        87,79

1993    1000    61.101,92        7.402,60          53.699,32        87,88

1994    1000    57.362,72        6.920,60          50.442,12        87,94

1995    1000    51.371,50        5.938,60          45.432,90        88,44

1996    1000    45.550,25        5.425,60          40.124,65        88,09

1997    1000    37.901,88        4.792,60          33109,28         87,36

1998    1000    30.253,52        4.127,60          26125,92         86,36

1999    1000    23.497,47        3.685,60          19811,87         84,31

2000    1000    17.633,72        3.184,60          14449,12         81,94

2001    1000    14.659,36        2.897,60          11761,76         80,23

2002    1000    9.900,38          2.239,60          7660,78           77,38

2003    1000    6.331,14          1.966,60          4364,54           68,94

2004    1000    4.226,35          1.833,10          2393,25           56,63

2005    1000    3.397,54          1.701,10          1696,44           49,93

2006    1000    2.936,00          1.674,50          1261,5             42,97

2007    1000    2.460,97          1.563,30          897,67             36,48

2008    1000    2.087,14          1.505,40          581,74             27,87

2009    1000    1.753,26          1.424,40          328,86             18,76

2010    1000    1.567,96          1.366,50          201,46             12,85

2011    1000    1.422,50          1.280,60          141,9               9,98

2012    1000    1.304,26          1.154,60          149,66             11,47

2013    1000    1.206,23          1.130,00          76,23               6,32

GSS BORÇLULARI TORBADAN SONRA NE YAPMALI?

6552 sayılı Torba Yasa ile motamot bir GSS prim affı çıkmadı gerçi ama çıkan hüküm de kaçırılmaması gereken bir fırsat. GSS’de Torba öncesi durumu ve Torba’nın getirdiğini şöyle anlatalım.

Gelir Testi ve Sonucu

01.01.2012 tarihinde Genel Sağlık Sigortası yürürlüğe girmişti. Yürürlüğe girdikten sonra çalışan, emekli veya çalışan yahut emeklinin bakmakla yükümlü olduğu kişi konumunda olmayanlara sağlık hizmetlerinden yararlansın veya yararlanmasın GSS prim borcu doğmaya başladı.

Uygulanan skala gereği içinde bulundukları ailenin bir aylık kişi başına geliri;

•          Aylık asgari ücretin üçte birinden az olan kişiler ücretsiz olarak,

•          Aylık asgari ücretin üçte birinden çok aylık asgari ücretten az olan kişiler asgari ücretin üçte birinin yüzde 12’si oranında GSS primi ödeyerek,

•          Aylık asgari ücretten çok aylık asgari ücretin iki katından az olan kişiler asgari ücretin yüzde 12’si oranında GSS primi ödeyerek,

•          Aylık asgari ücretin iki katından çok olan kişiler asgari ücretin iki katının yüzde 12’si oranında GSS primi ödeyerek,

GSS’den faydalanma hakkına sahip bulunuyorlar. Gelir testinde harcamalardan yola çıkarak gelire ulaşma metodu uygulanıyor.

Gelir testi ne zaman yaptırılmalı?

Gelir tespiti için bir ay içinde başvurulması gerekiyordu. Bu 1 aylık süre;

•          Son 1 yıl içinde 30 günden az prim ödemesi olanlar işten çıktığı tarihten itibaren 1 ay içinde,

•          Sigortalı son 1 yıl içinde 30 ile 89 gün arası prim ödemesi olanlar işten çıktığı tarihi takip eden 10. günden itibaren 1 ay içinde,

•          Sigortalı son 1 yıl içinde 90 gün üzeri prim ödemesi olanlar işten çıktığı tarihi takip eden 99. günden itibaren 1 ay içinde,

•          Liseyi bitiren öğrenciler üniversiteyi kazanamazsa mezuniyet tarihini takip eden 120. günden itibaren 1 ay,

•          İşsizlik maaşı alan sigortalılar, işsizlik ödeneğinin bittiği tarihten itibaren 1 ay içinde,

•          Kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanlar işe girdikleri tarihten itibaren 1 ay içinde,

•          Üniversiteden /Yüksek Lisans mezun oldukları tarihten itibaren 1 ay içinde,

Olarak gelir testine başvurulması gereken süreyi ifade ediyor.

Torba Öncesi GSS Durumu

İnsanımız büyük ölçüde bu süre şartına uymadı hatta hastaneye gitmese bile para ödemesi, gerekeceğine inanmadı. Böyle olunca da gelir testine başvurması gerektiği halde başvurmayan herkese gelir durumu ne olursa olsun azami tutardan (Şu an için ayda 272,16 TL) GSS prim borcu birikmeye başladı. Bir de gecikme zammı ve cezası da eklenince ortaya hiç yoktan dağ gibi bir borç kalemi daha ortaya çıkıverdi.

Örneğin sadece Şubat 2012 ayından dolayı 212,76 TL olarak ortaya çıkan borç Eylül 2014 tarihinde faiziyle birlikte 275,43 TL olarak talep edilirken geçen 30 ayda bu borcun total miktarı 8 bin TL’leri buldu.

•Şubat 2012           Eylül 2014(Faizli)     Eylül 2014 (Yİ-ÜFE’li)

•212,76                   275,43                          245,46

•106,38                   137,71                          122,73

•35,46                       45,90                            40,91

İşte gelinen aşamada 6652 sayılı kanunun gelir testi yaptırmadığı için borcu azamiden hesaplanan GSS borçluları için gelir testi fırsatı sunuyor. Borçlu şimdi gelir testi yaptırsa ve gelir testi sonucunda aile içinde birey başına aylık gelir tutarı asgari ücretin üçte birinden (Halen 378 TL’den) az çıkarsa borcu silinmiş olacak. Yok eğer asgari ücret ile asgari ücretin üçte biri arasında bir değerde çıkarsa (378-1134 TL arasında ise) bu defa aylık 45,36 TL olarak borcu güncellenecek. Geçmişe doğru da güncelleme yapılacağından Ocak-Haziran 2012 dönemi için borcu aylık 35,46 TL olacak. Bu rakamlara Yİ-ÜFE farkı eklenecek bu şekilde borcu revize edilmiş olacak.

Eski Gelir Testi de Önemli

Olması gerekenden geç ama Torba Kanu’ndan önce gelir testi yaptırmış olanların yaptırdıkları gelir testi de geriye doğru hüküm ifade edecek ve eski prim borçlarını realize edilmesini sağlayacak.

Mamafih geriye doğru azami rakamdan çıkan prim borcunu ödemiş olanlar için yeni gelir testi bir anlam ifade etmiş olmayacak. Olması gerekenden yüksekte de olsa ödenmiş primler geri verilmeyecek.

Başvuru ve Ödeme Süresi

GSS borçlularının gelir testi için en geç 31 Mart 2015 tarihine, GSS prim borçlarını yapılandırmadan yararlanmak için en geç 30 Nisan 2015 tarihine kadar başvurmaları gerekiyor.

GSS borçluları için ilk taksit ödemesi, 1 Ekim 2014 tarihinden itibaren 8 ay içerisinde yapılabilecek. Böylelikle peşin ödemeyi ya da 6-9-12-18 taksit seçeneğine göre ilk taksiti (31.05.2015 tarihi hafta tatiline rastladığından) 1 Haziran 2015 tarihine kadar ödemeleri gerekiyor.

Kısmi Çalışan Öğrencilere Af yok

Kısmi zamanlı çalışarak harçlık kazanmak isteyen ve bu şekilde ailelerine destek olmak isteye üniversite öğrencilerine GSS düzenlemesinin attığı kazıkta bir düzeltme veya düzenleme bulunmuyor. Şöyle ki bu öğrenciler anne-babalarından dolayı sağlık yardımı almakta iseler kısmi zamanlı da olsa çalışmaya başladıkları gerekçesiyle anne-babalarından tedavi yardımı alma hakkını kaybediyorlar. Tam süreli çalışmadıkları için de kendileri üzerinden sağlık yardımı alamıyorlar. Zira kısmi süreli çalıştıklarında ayın kalan günlerini isteğe bağlı olarak veya salt GSS primi ödeyerek tamamlamaları gerekiyor. Onlar da bu durumdan haberdar olmadıklarından harçlık kazanırken kendilerini bilmeden külfet altına sokmuş oluyorlar. Zira onlar gelir testine gitsin veya gitmesin GSS prim borcu birikiyor. Torbada bu konuda bir düzeltme şarttı ama bu öğrencilere yapılan hakkaniyetsiz durumun düzeltilmesi talebi torbada yer bulamadı.

+++++++++++++++++++++

SORU-CEVAP

Merhabalar Onur Bey;

Ben 1969 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 01/03/2001. Toplam 3054 gün SSK var. Emekliliğim hayal ama yine de bilgi almak istedim. Yardımcı olursanız memnun olurum. Saygılarımla. (Asuman)

CEVAP

Sevgili Asuman Hanım;

58 yaşında ve 7000 işgünü şartlarına tabisiniz. Buna göre 58 yaşına gireceğiniz 01.03.2027 tarihinde ve bu tarihte 7000 iş gününü tamamladığınızda emekli olabilirsiniz. Sağlıklı ve uzun ömürler diliyorum.

 SORU:

Sayın Onur Önal;

Benim aynı ofiste çalışan abim var. 1987 sigorta başlangıcı var. Toplam gün 2025 ve % 40 engelli yeni torba yasasına göre emekli olabilir mi veya ne zaman emekli olur. Size yazmamı rica etti. Kolay gelsin. (HALİT KÜÇÜKYAMAN)

CEVAP:

Sayın Halit Küçükyaman;

Abiniz % 40 raporlu olduğuna göre 3. dereceden engelli aylığı ve 15 yıl 3600 gün şartlarına tabidir. Verdiğiniz bilgilere göre 1575 prim günü daha çalıştığında engelli aylığı almaya hak kazanacaktır. Sevgilerimle...

SORU:

Normalde 29/12/1997 tarihinden itibaren emekli sandığına bağlı memur çalışanım. 1994-1996 arası askerliğimi 18 ay saydırdım.1996-1997 yıllarında 518 gün primim var. Şimdi 2 sorum var: 1.si bu şekilde ne zaman emekli olurum?

2.si ise asıl önemli olan ilk sigorta başlangıcım 1991 yılı (1 ay kadar falan) onu saydırırsam (kayıtlarda gözükmediği için SSK’ya başvurdum) o zaman ne zaman emekli olurum teşekkürler. Yani bu bir ayın bana çok faydası olur mu yoksa sadece 1 ay prim mi faydası olur?

CEVAP:

Sayın Osman Karaöz;

Verdiğiniz bilgilere göre 29.12.1997 tarihinde Emekli sandığına 4C’li olarak başlamışsınız. Askerlik borçlanmasını da yaptığınızı belirtmişsiniz. Tüm bunlara göre 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’na eklenmiş bulunan geçici 205. madde hükümlerine göre 25 yıl ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Hizmet başlangıcınızdan itibaren 25 yılı doldurduğunuzda ve 56 yaşına girdiğinizde emekli olabilirsiniz. Diğer sorunuzda ise 1991 yılında SSK’lı işe girişiniz olduğunuzu belirtmişsiniz. Buradaki SSK başlangıcınızın emeklilik sandığında emeklilik yaşınıza bir etkisi olmamaktadır. Sadece 1 ay prim ödeme süresi kazanmış olursunuz.

++++++++++++++++++