Uzmanlar açıkladı: Aşıların gebelerde herhangi bir yan etkisi yok

Kadın doğum uzmanları, anne adaylarına yeni tip koronavirüsten (Kovid-19) korunmak ve sağlıklı hamilelik geçirebilmeleri için aşı olmaları çağrısında bulundu, Kovid-19 aşısının anne ve bebeğe herhangi bir riski olmadığını açıkladı.

ERKAN ATAŞ: AŞILARIN GEBELERDE HERHANGİ BİR YAN ETKİSİ YOK

Konya'da hizmet veren Dr. Ali Kemal Belviranlı Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi Başhekimi Erkan Ataş, 1,5 yıldır hem Kovid-19 şüphelisi hem de diğer hastaların tedavisini sürdürdüklerini söyledi. Anne adaylarının aşı yaptırmaktan çekindiklerini ifade eden Ataş, "Tedavi ve takip için gelen gebelerin yüzde 95'i aşısız. Kovid-19 şüphesiyle yatırıp tedavi ettiğimiz hastaların ise yüzde 99'u aşısız. Özellikle çocuklarından endişe ettikleri için aşı olmayı düşünmüyorlar ama yeterli bilgilendirme yapılırsa onların da aşı olacağı kanaatindeyiz. Aşıların gebelerde herhangi bir yan etkisi yok. O yüzden diyoruz ki; gebeleri aşılayalım, çocuklarımız ve anneleri sağlıklı yaşasın." dedi. Hamilelerin Kovid-19'a yakalanma ihtimallerinin diğer insanlarla aynı olduğunu dile getiren Ataş, "Delta virüsü daha yaygın alarak karşımıza çıkıyor. Gebelik süresince zaten belli riskler var, tansiyonu, şekeri yükseliyor ve bir kalıtsal hastalığı varsa o da artmış oluyor, gebeliği daha riskli hale geliyor. Aşılanmayla bu riskleri azaltmış oluyoruz." ifadelerini kullandı. Ataş, çocuk Kovid-19 hastalarının da tedavilerini yaptıklarını hatırlatarak, okulların açılmasıyla çocuk hastalarda artış beklediklerini aktardı. Aşı listesinde olan 12 yaş üzerindeki herkese çağrıda bulunan Ataş, "Belki de şükretmek lazım ama çocuklarda daha hafif seyrediyor. Riskli çocuklar dediğimiz yani herhangi bir hastalığı olan çocuklarda hastalık ağır seyrediyor. Özellikle onların ve 12 yaş üstündeki bütün çocukların aşı olmasını öneriyoruz." diye konuştu.

BAHAR TAŞ: GEBELERDE ÖLÜ DOĞUM VE DÜŞÜK ORANI 2-3 KAT FAZLA

Hastanenin Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Bahar Taş ise Kovid-19 ile mücadelenin devam ettiğini vurguladı. Gebelerin yan etki endişesiyle aşı yaptırmaktan çekindiğini dile getiren Taş, şunları kaydetti: "Gebe olanlarla olmayanlar arasındaki farklara baktığımızda aşının herhangi bir olumsuz yan etkisiyle karşılaşmıyoruz. Hatta aşı olmayıp da Kovid-19 geçiren gebelerde hem hastalığın seyrinin daha sıkıntılı geçtiğini hem de bebeklerin aslında daha çok etkilendiğini görüyoruz. Aşı olmayan ve Kovid-19 geçiren gebelerimizde ölü doğum ve düşük oranları daha da artmakta, 2-3 kat kadar artış görüyoruz. Bu yüzden polikliniklerde danışan hastalarımıza özellikle aşılarını olmaları gerektiğini mutlaka öneriyoruz. Anne adayları, özellikle 'bebeklerinde herhangi bir anomali yapacak mı, düşük ya da ölü doğum riski olur mu' gibi tereddütlerle geliyorlar. Artık bu konuda güncel çalışmalar da yapılıyor. Bu konuda herhangi bir riskin olmadığını hatta tam tersi aşı olmadan Kovid-19 geçirenlerde bu riskin daha çok arttığını görüyoruz." Taş, hamilelik döneminin bağışıklık sisteminin bir miktar baskılandığı, gebeliğin ilerlemesiyle solunum sisteminin de baskılandığı bir dönem olduğunu anımsatarak, en başından beri Kovid-19'un gebelerde daha sıkıntılı seyredeceğinden endişe duyduklarını söyledi.

ÖZELLİKLE GEBELERİN TAM DOZ AŞILANMASINI İSTİYORUZ.

Salgının başından beri gebelerin daha izole olduğunu ancak son dönemlerde delta varyantı nedeniyle ciddi sıkıntılar yaşandığını dile getiren Taş, şöyle devam etti: "Bakanlığımızın da protokolü gereği biz özellikle ilk 3 ayı geçirdikten, 12-13. haftadan sonra aşı yapılmasını öneriyoruz. Aşı konusunda tercihi yine hastaya bırakıyoruz. Yapılan çalışmalarda delta varyantına karşı mRNA aşılarının daha etkili olduğunu görmekteyiz. Özellikle gebelerin tam doz aşılanmasını istiyoruz. Çünkü hastalarımızda şu da oluyor, ilk doz aşısını yaptırıyor, sonrasında kendilerince yan etki olduğunu düşündükleri şeylerden dolayı ikinci doz aşıdan çekiniyorlar. Ancak tek doz aşı yaptırmak da Kovid-19'dan korumuyor ne yazık ki. Aşıdan sonra bir miktar kol ağrısı, hafif ateş ve gribal semptomlar görebiliriz. Bu, aşıdan sonra oluşabilecek beklediğimiz gözlemlerdir ya da basit yan etkilerdir. Bizim asıl korktuğumuz yan etkiler diğer alerjik reaksiyonlardır. Bunu da şu ana kadar herhangi bir gebede görmedik."

Taş, ilk 3 ayda düşük riskinin normal bir gebede yüzde 17 olduğunu anlattı. Hamile olduğunu bilmeden Kovid-19 aşısı yaptıran gebelerin de önce endişeyle kendilerine başvurduklarını, sonrasında ikinci doz aşılarını ne zaman yaptırabileceklerini sorduğunu aktaran Taş, şöyle konuştu: "Bu konuda bazı ülkelerde ay sınırlaması olmadan, 9 ay boyunca herhangi bir sürede aşılanması gerektiği öneriliyor. Bizde de herhangi bir yan etkisi olduğunu görmedik ancak yine de tedbir amaçlı organ gelişiminin olduğu ilk 3 ayda şu an için aşıyı söylemiyoruz. Ancak yaptıran gebelerde de herhangi bir sıkıntı görmedik. Hastalarımız rahatlıkla aşılarının devam dozlarını yaptırabilirler. Aşı olduktan sonra hafif bir ateş görülebiliyor. Gebeler özellikle 38 derecenin üzerinde ateşi olursa mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurup ateş düşürücü ilaçlarla tedavi olmalarını öneriyoruz."

AYİŞE GÜNENÇ: GEBELERİN DAHA FAZLA DİKKAT ETMESİ GEREKİR

Özel Büyükşehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Ayişe Günenç de, Bu dönemde gebe olanlar veya gebelik düşünen kadınların koronavirüsten korunmak için daha fazla dikkat etmesi gerektiğini söyledi. Günenç’in John Hopkins Üniversitesi Kadın Doğum Profesörü Prof. Dr. Jeanne Sheffield’ın gebelikte koronavirüsten korunmak, hastalığa yakalanmamak ve tedavi süreci hakkındaki önerileri ve araştırmalarından derleyerek paylaştığı bilgiler şu şekilde: “Gebelik, bağışıklık sisteminin solunum enfeksiyonlarına daha yatkın olduğu bir dönemdir. Bu dönemde gebe olanlar veya gebelik düşünen kadınların koronavirüsten korunmak için daha fazla dikkat etmesi gerekmektedir. Herhangi bir solunum semptomu varlığında gerekli koruyucu önlemleri alarak hekim başvurusunda gecikmemeleri önemlidir. Bazı koronavirüs aşıları (Pfizer/Biontech ve Moderna, belli şartlar altında AstraZeneca) dünyanın prestijli aşı ve besin düzenleme kurumu olan FDA tarafından onaylanarak gebelere uygulanmaya başlanmıştır. İkinci bir önemli aşı olan grip yani influenza aşısının da gebelik döneminde uygulanması gripten korunmak açısından önerilmektedir.” The New England Journal Of Medicine tarafından mRNA aşısı (Pfizer/Biontech ve Moderna) uygulanan gebeler üzerinde yapılan bir çalışmada bu aşıların gebelerde kullanımının etkileri ve güvenliği üzerine araştırma yapıldığından da bahseden Dr. Günenç, “Bu çalışmada gebelerde (aynı sağlık durumunda olan ve gebe olmayan kişilerle karşılaştırıldığında) koronavirüs hastalığının ağır geçme riskinin daha yüksek olduğu belirtilmiştir. 35 bin 691 gebe üzerinde yapılan bu çalışmada mRNA aşıları için önerilen dozlar uygulandığında en sık görülen yan etki enjeksiyon yerinde ağrı olmuştur. Baş ağrısı, ateş, titreme ve kas ağrısı ise daha az sıklıkla görülen yan etkilerdir.” dedi.

BİONTECH VEYA MODERNA AŞISI TERCİH EDİLİR

Konu ile ilgili izlenmesi gereken yolla ilgili de bilgi veren Dr. Günenç, “Tabii ki takibinizi gerçekleştiren doktorun hamile kişinin sahip olduğu ek hastalıklar doğrultusunda doktorunuzun önerisi ile aşı olmanız en doğrusu olacaktır. Burada belirtilen öneriler dünyaca kabul görmüş dergi ve kurumların herkese açık bir şekilde paylaştığı öneriler olmalıdır.” açıklamalarını yaptı.

AŞI, SİZE VEYA BEBEĞİNİZE KORONAVİRÜS BULAŞTIRAMAZ

Gebelerde hangi aşının tercih edilmesi ile ilgili de açıklamalar yapan Dr. Günenç, “Eğer hamileyseniz ve henüz bir koronavirüs aşısı olmadıysanız, FDA’nın önerileri doğrultusunda Pfizer/BioNTech veya Moderna aşısı olmanız tercih edilir. Ülkemiz şartlarında bu aşılardan şuan da ulaşılabilir olanaşı Pfizer/Biontech aşısıdır. Bu önerinin nedeni, bu aşıların aşılama uygulanmış olan diğer ülkelerde hamilelik sırasında daha yaygın olarak kullanılması ve kısa dönem araştırma sonuçlarında da herhangi bir güvenlik endişesinin tespit edilmemesidir. En önemli endişe kaynaklarından olan bir soruyu cevaplamak için de şunun belirtilmesi gerekir: Aşı, size veya bebeğinize koronavirüs bulaştıramaz.” diye konuştu. Dr. Günenç son olarak, “Şu unutulmamalıdır ki, koronavirüs hastalığından korunmak için etkin yöntemler; maske, temizlik, sosyal mesafe ve aşıdır. Sağlıklı ve mutlu nesiller için kurallara uyalım, aşı olalım. Kurallara uymayan ve aşı olmayan kişileri uyaralım.” diyerek sözlerini tamamladı.