ENDÜSTRİ 4-0 nihayet bizim ülkemizde de, telaffuz edilir oldu. Hatta geç kalındı bile deniyor. Aslında geç değil, çok geç kalındı. Ama konuşuluyor olması bile iyi bir gelişmedir. Çünkü Batı bunu yıllardır uyguluyor ve onlar Endüstri 5-0’a geçmek üzereler. Şimdiye kadar Batı’nın modasını çok yakından, teknolojisini ise çok geriden takip ettik. İnşallah iktidarlarımız gerçekten uyanmaya başlamıştır.

AK Parti 2002 de tek başına ve güçlü bir şekilde iktidara gelince, piyasaya güven ve istikrar yeniden geldi. Özellikle gelişmiş ülkelerde duyageldiğimiz ölçek ekonomisine geçiş, uygun ortamı bulunca ülkemizde de başladı ve hızla ilerledi. İmalat işletmelerimiz hem iç, hem de dış piyasada rekabet edebilmek için, önceki dönemlere kıyasla ister-istemez çok büyüdüler. Bu durumda ENDÜSTRİ 4-0 zaten kesinlikle vaz geçilmez bir şart olmuştu.

Bu gelişmeye paralel olarak ekonomik büyüme oranlarımız da, fert başına düşen milli gelirimiz de kısa sürede üç-dört kat artmıştı. Ama fert başına düşen milli gelirimiz maalesef yıllardır yerinde sayıyor. Üç bin dolarlardan on üç bin dolarlara kadar yükselen milli gelir artışımız durdu, hatta bir ara gerilemeye de başladı. Bunun en önemli sebeplerinden biri de ENDÜSTRİ 4-0’a hâlâ geçememiş olmamızdır.  

Ölçek ekonomisinin getirdiği aşırı rekabet sebebiyle kar oranları düştü. Fabrikalar, sürümden kazanmak ve birim başına isabet eden sabit gideri asgariye indirmek için kapasitelerini çok büyütmek zorunda kaldılar. Kapasiteleriyle birlikte fabrikaların sabit giderleri de büyüdü. Artan sabit giderleri sebebiyle hiç durmadan ve tam kapasiteyle çalışmaları daha da önemli ve gerekli hale gelmiş oldu.

Çağımızdaki aşırı rekabet, verimliliği daha da ön plana çıkardı ve ENDÜSTRİ 4-0’a çok hızlı geçmemiz iyice şart oldu. Ama dakikalarca, hatta bazen saatlerce süren bu elektrik kesintileriyle ENDÜSTRİ 4-0’a geçmemiz hiç mümkün değildir. Gelişmiş ülkeler 5-0’a geçiyorken, daha fazla zaman kaybı bizim ümitlerimizi de kıracaktır.

Örneğin ünlü bir Alman otomobil fabrikası saatte 120 otomobil üretiyor. Bu fabrikada elektriğin bir saat kesilmesi, 120 otomobil kaybı demektir. Çeşitli sektörlerde üretim yapan böyle büyük fabrikalardan batıda çok var. Bu kayıpları bir de ülke çapında düşünürsek korkunç rakamlar karşımıza çıkar. ENDÜSTRİ 4-0 bu kayıpların önüne geçmek için geliştirilmiştir.

Allah’a şükür ülkemizde de büyük kapasiteli fabrikalar çoğalmaya başladı. Başta böyle büyük tesisler olmak üzere tüm işletmelerimizde elektrik kesintisi yüzünden üretiminin bir dakika bile durması kabul edilemez. Ama elektrik kesilince sanayici çaresiz kalıyor, buna göz yumulmamalıdır. Her işletmenin kendi elektriğini üretmesi, bu gün için bizim ülkemizde mümkün değildir.  

ENDÜSTRİ 4-0 sistemine uygun üretim yapan işletmelerde üretimin hiç durmaması esastır. Bu işletmelerde örneğin bir V kayışı, bir rulman çalışır durumda bile olsa, üzerinde yazılı kullanım ömrünü tamamlamışsa hemen değiştiriliyor. Bundan maksat, onu bozuluncaya kadar çalıştırıp, diğer parçaları da bozmasına fırsat vermeden değiştirmek suretiyle üretimi hiç durdurmamaktır. Böyle fabrikalarda bakım, onarım ve yenileme işleri de yine üretimi durdurmadan, planlı bir şekilde yapılıyor.

Hal böyleyken elektrik kesintileri bu işin önündeki en büyük engeldir. Elektrik kesintilerinin en önde gelen sebebi enerji yetersizliği değil, enerji iletim hatlarının demode, eskimiş ve bakımsız olmasıdır. Gelişmiş ülkelerde elektrik iletim hatları yerin altındadır. Bazı ülkelerin elektrik nakil hattı ihaleleri için açtığı ihale şartnamelerini inceleme fırsatım olmuştu. Ülkemizde de bu hatlar o şekilde yerin altına yapılsa, bizdeki elektrik kesintilerinin neredeyse yüzde doksan dokuzu ortadan kaldırılabilir. Yasalarımıza göre sanayici kendi işletme sınırları içinde kalan nakil hattını, bu şekilde özel malzemeler kullanarak, yerin altına, kendisi yapmak zorundadır. Ama Elektrik Kurumu neredeyse tamamını hala yerin üstüne yapıyor. Ondan sonra da yok kuş girdi, trafo arızalandı. Yok elektrik direğine kamyon çarptı, yıkıldı. Yok rüzgar telleri kopardı. Yok bilmem ne..! ENDÜSTRİ 4-0 şöyle dursun bu kesintiler, kendi işini kendisi yapan küçük işletme sahiplerini bile zorluyor. Gücümüze uygun bir planlamayla da olsa bu kesintilere bir son verilmelidir. Yoksa ENDÜSTRİ 4-0’da, 1923 hedefleri de, diğer hedeflerimiz de hayalden öteye geçmeyecektir. Allah’a emanet olunuz.