Prof. Dr. Recep Dikici

Prof. Dr. Recep Dikici

Hazret-i Mevlânâ'nın Mesnevîsinde bazı fıkıh hükümleri

Türk-İslâm medeniyetinin yetiştirdiği en önemli şahsiyetlerinden biri olan Hazret-i Mevlânâ, yaşamı sırasında ve vefâtından sonra pek çok kişiyi ve topluluğu etkilemiştir. Gerek İslâm coğrafyasında, gerekse dünyânın diğer yerlerinde Mevlânâ Hazretleri kadar ilgiye, saygı ve sevgiye Mazhar olan çok az kişi vardır.

Âlim, evliyâ, mütefekkir ve şâir olan ve Anadolu Selçuklu devleti döneminde Konya'da birçok medresede müderrislik yapan (örneğin 1244 yılında Pamukçular Medresesi'nde) Hazret-i Mevlânâ'nın Mesnevî'sinde birçok fıkhî hüküm de yer almaktadır. Örneğin bunlardan biri, Horasanlı Bâyezid-i Bistâmî'nin Haccı hikâyesidir. Burada Mevlânâ Hazretleri, Hac ahkâmını yorumlamaktadır. Bu hikâye, Mesnevî'de, 2.Kitapta ve 2215. beyitlerden 2255. beyitlerin sonuna kadar anlatılmaktadır. Bir diğeri, Düşmanın Hazret-i Ali (radıyallahu anh)'nin Yüzüne Tükürmesi ve Hazret-i Ali'nin Onu Öldürmemesi hikâyesidir. Bu hikâyede de Mevlânâ Hazretleri, Cihâd Ahkâmı'na ait yorumlamada bulunmaktadır. Hikâye, Mesnevî'nin 1.Kitabında, 3720. ile 3735. beyitler arasında geçmektedir. Yine, Kâdı'nın Sofî'ye Vuran Hastayı Yargılaması hikâyesi vardır. Hikâye, Mesnevî'nin 6. Kitabında, 1320. ile 1590. beyitler arasında 270 beyitte anlatılmaktadır. Aynı şekilde Abdest, 4.Kitap, 2210. ile 2225. beyitler; Namaz, 1.Kitap, 3380. ile 3400. beyitler; Oruç, 5.Kitap, 185. ile 190. beyitler; Zekât, 5.Kitap, 190. ile 200. beyitler; İçkinin-Sarhoşluğun Cezası, 4.Kitap, 2150. ve 2160. beyitler ile 5.Kitap, 4195. ve 4210. beyitler arasında Mevlânâ Hazretleri tarafından yorumlanmaktadır.

Dört mezhebi de hak bilen Mevlânâ Celâleddîn Rûmî, mezhepler arasında bir hoşgörü olması gerektiği konusunda Selçuklu Beylerine öğütler vermiştir. Nitekim Arslandoğmuş Fahreddîn Atabek'in, Konya'da yaptırdığı Atâbekiyye Medresesi'ne ancak Hanefî olanların müderris olabileceği ve Şâfîlere de bu medresede yer verilmemesini şart koşması üzerine, Mevlânâ Hazretleri şarta bağlı olan hayrın tam hayır olmadığını belirterek, bu konudaki hassasiyetini ortaya koymuştur. Allahü teâlâ, dört mezhebi de hak bilip, mensubu olduğumuz mezhebe göre amel etmeyi nasip eylesin.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,çok uzun ve ilgili içerikle alakasız,
Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.
Prof. Dr. Recep Dikici Arşivi

Yarına yaparım

03 Aralık 2025 Çarşamba 13:36

Böyle zehirlenir

26 Kasım 2025 Çarşamba 00:05

Dünyada en değerli şey

19 Kasım 2025 Çarşamba 00:03

Büyük ihmal

12 Kasım 2025 Çarşamba 17:17

Neme lazım

05 Kasım 2025 Çarşamba 16:10

Başlıca kuvvet

29 Ekim 2025 Çarşamba 17:34

Başıma geleceklerden korkuyorum

22 Ekim 2025 Çarşamba 11:09

Kaçış yoktur

15 Ekim 2025 Çarşamba 12:46

Kudüs

08 Ekim 2025 Çarşamba 10:46

Cenazesi yıkanırken!

01 Ekim 2025 Çarşamba 16:20