Ramazan'ın ışığında: Günün ayeti, hadisi, manisi, duası ve oruç ilmihali

On Bir Ayın Sultanı Ramazan geldi! Müslümanlar için büyük bir manevi anlam taşıyan bu mübarek ay, sadece oruç tutmakla sınırlı kalmayıp, ibadet, paylaşım ve huzur dolu bir zaman dilimi sunuyor. Ramazan ayının bereketini daha iyi idrak edebilmek için her gün bir hadis ve bir ayet paylaşarak orucun hikmetini anlamaya çalışacağız. Ayrıca, Kur’an’dan sureler, Ramazan’a özel maniler ve oruç ilmihali bilgileriyle bu kutlu ayın ruhunu hep birlikte yaşayacağız. İşte bugünün hadis ve ayeti...

Konya İçin İftar Vakti: 18.52

KURAN’DA SURELER

Tevbe Sûresi

Son iki ayet hariç Medine döneminde, Peygamber Efendimizin irtihaline yakın bir zamanda inmiştir. 129 ayettir. Sure, adını Allah’ın kullarının tövbesini kabul edeceğini bildirdiği 104. ayetten almıştır. İlk ayette geçen “beraat” kelimesinden dolayı sureye Berâe suresi adı da verilmiştir. Başında besmele olmayan tek suredir. Surenin başına besmelenin yazılmamış oluşunu bazı bilginler, onun bir önceki surenin devamı mahiyetinde oluşu ile açıklamışlardır. Surede başlıca, yaptıkları antlaşmalara bağlı kalmayan düşmanlarla ilişkilerin kesilmesi, antlaşmalara bağlı kalanlara karşı ise antlaşmalara bağlı kalınmasının gerekliliği; Tebük seferine hazırlık, Tebük seferi öncesi ve dönüşü sırasında münafıkların sergilediği iki yüzlü tavır, ehl-i kitapla ilişkiler, cizye ve zekât hükümleri, çölde yaşayan Arapların Kur’an talimatı karşısındaki tavırları, Kur’an’ın Müslümanlar üzerinde oluşturduğu etki ve Hz. Peygamber’in Müslümanlar adına duyduğu endişe söz konusu edilmektedir

Yûnus Sûresi

40,94,95 ve 96. âyetler Medine döneminde, diğerleri Mekke döneminde inmiştir.109 ayettir. surede temel konu olarak Allah’ın rahmetinin gazabına üstün olduğu vurgulanmaktadır. surede, Yûnus, Nûh ve Mûsâ peygamberler ile bunların kavimlerinin kıssalarına yer verilmektedir. Sure, adını içindeki Yûnus kıssasından almıştır.

Hûd Sûresi

Mekke döneminde inmiştir. 123 ayettir. Sure, adını içinde söz konusu edilen Hûd peygamberden almıştır. Sûre de başlıca tevhit, peygamberlik, öldükten sonra dirilme ve ceza konuları ele alınmakta ve bunlar bazı peygamberlerin kıssalarıyla desteklenmektedir.

Yûsuf Sûresi

Mekke döneminde inmiştir. 111 ayettir. Bu surede Yûsuf Peygamberin hayatta karşılaştığı sıkıntılar ve bunlara sabrederek nasıl başarıya ulaştığı anlatılmakta ve inananlar için faydalı öğütler, önemli mesajlar verilmektedir. Kur’an’da baştan sona kadar bir tek konuyu anlatan tek sure budur.

GÜNÜN HADİSİ

Faydasız söz ve lüzumsuz işleri terk etmesi, kişinin müslümanlığının güzelliğindendir.

(Tirmizî, "Zühd", 11)

GÜNÜN AYETİ

Allah'a verdikleri sözü ve yeminlerini az bir bedelle satanlara gelince, işte onların âhirette hiç nasipleri yoktur. Kıyamet günü Allah onlarla konuşmayacak, onlara bakmayacak ve onları temize çıkarmayacaktır. Onlar için elem veren bir azap vardır. (Âl-i İmrân, 3/77)

GÜNÜN DUASI

Allah'ım! Açlıktan Sana sığınırım. Çünkü açlık, ne kötü bir arkadaştır. Hainlikten de Sana sığınırım. Çünkü hainlik, ne kötü bir sırdaştır. (Ebû Dâvud, "Vitir", 32)

RAMAZAN MANİSİ

Boşa gitmez dilekler,

Bekler bizi çilekler,

İftarda olanlara,

Dua eder melekler

Ramazan manisi evlere gelir

Türlü türlü mesajlar verir

Yüce rabbim şimdi afiyet bal şeker

Yarına şükür ve sabır ver!

Uyananlara hayırlı ramazanlar

Sahurda şenlenir sofralar

Yarına Allah kerim

İftarda bekler bizi dolmalar!

Oruca ne zaman ve nasıl niyet edilir?

Niyet etmek orucun şartlarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Kalben niyet etmek yeterli ise de niyeti dil ile ifade etmek menduptur. Oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır.

Ramazan orucu, belli günlerde tutulmak üzere adanan oruçlar ile nâfile oruçlar için niyet etme vakti, güneşin batması ile ertesi gün tepe noktasına gelmesi öncesine (10 dk.) kadarki süredir ancak imsaktan sonra yapılacak niyetin geçerli olması için bu vakitten itibaren bir şey yenilip içilmemiş, oruca aykırı bir iş yapılmamış olması gerekir. Aksi takdirde gündüz niyet caiz olmaz (Kâsânî, Bedâî’, 2/85). Bu oruçlar için “yarınki orucu tutmaya” şeklinde mutlak niyet yeterlidir. Bununla birlikte geceden niyet edilmesi ve “yarınki Ramazan orucuna” şeklinde orucun belirlenmesi daha faziletlidir. Ramazan’ın her günü için ayrı niyet edilmesi gerekir (Mevsılî, el-İhtiyâr, 1/126-127).

Kaza, keffaret ve bir zamana bağlı olmaksızın adanan oruçlar için gün batımından itibaren en geç imsak vaktine kadar niyet edilmiş olmalıdır. Bu tür oruçlara niyet edilirken, “falanca kaza, keffaret veya adak orucuna” şeklinde belirtilmesi gerekir.

Şâfiî mezhebine göre ise nâfile dışındaki tüm oruçlara geceden niyet edilmelidir. İmsak vaktine kadar niyet edilmemişse o günün orucu geçerli olmaz. Nâfile oruçlara ise güneş tepe noktasına gelmeden öncesine kadar niyet edilebilir (Şirâzî, el-Mühezzeb, 1/331-332).