Okuma Günlüğü/1
- Bizde “okuma notları” nev’inden pek çok yayın bulunmaktadır. Günümüzden en sıkı örnek Selçuk Altun’un ‘Kitap İçin’leridir. Cumhuriyet Kitap’ta haftalık periyotta başlayan ‘Kitap İçin’ yazıları şimdi Ot’ta aylık yayınlanıyor ve 5740 maddeye ulaştı. İş Bankası’nın yayınladığı kitap serisinde ise beşinci kitap geçen yıl çıktı. Beş kitapta 5000 madde, yani her bin maddeye bir kitap.
- Edebiyat yarışmalarının kıdemli jüri üyesi Doğan Hızlan ‘Kitap İçin’ler ve Altun için şunu yazmış; ‘Ben okumaya başlayınca edebiyat, sanat, resim, müzik dünyasında bir gezintiye çıktım… Günümüz okurunun tezcanlılığına, meşrebine, hızına uygun bir kitap’. Leylâ Erbil’in Altun için söylediğine ben de katılıyorum: ‘Yazılarını okudukça ne kadar az şey bildiğimi fark ediyorum.’
- Asyalı Hüzün, Aykırı ve Şair İlhan Berk, Yazı -Yankı, Şair ve Sözün Mahşeri Oktay Rıfat, Şair ve Trajedi gibi kitapların yazarı, akademisyen Tarık Özcan’a göre İkinci Yeni şiirinin kurucusu ve temsilcisi İlhan Berk’tir. Lâkin bendeki İlhan Berk algısı hayatındaki ve bazı metinlerindeki ensest kesitlerden dolayı fena halde olumsuzdur.
- Hilmi Yavuz’un 2022-Kasım ayında Everest’ten çıkan ‘Edebiyatla Felsefe Arasında’ kitabındaki “İkinci Yeni Şiirinde Anlamsızlık Sorunu” başlıklı makalede anlamı şiirden kovan İkinci Yenicilerden bazılarının dizeleri geldi aklıma; “Şey ile ile şeysiz geçiyorum o kapanık güneşlerde”, “Eee T aa uu SSe C EEE eee” (İlhan Berk); “Biz çocuk merdivenli bir üzünç”, “Yalnızlık dönüşür bir zenci arkadaşa imparator”, “Neden üç aylar girerken kurşun harflerle salılara”, “Ay Türkçe rakı çıkmıştır kapalı” (Ece Ayhan)
- Hilmi Yavuz, makalesinde bu örnekleri vermiş ve de eklemiş; “İkinci Yeni şiirinde Husserl ve Chomsky’nin ‘anlamsızlık’a ilişkin kriterlerine uyan şiirler, çoğunlukla Ece Ayhan ve İlhan Berk tarafından yazılmışlardır. (…) Ece Ayhan ve İlhan Berk dışında İkinci Yeni şairlerinde, gramer kurallarını ihlal eden örnekler sayıca azdır. Dolayısıyla İkinci Yeni şiirini felsefi kriterler bağlamında genel olarak anlamsızlıkla suçlamak söz konusu olamaz.”
- Sakin Öner, takdir edilesi bir edebiyat araştırmacısı ve emekli öğretmendir. Türk Edebiyatı’nın haziran sayısında yayınlanan ‘Mili Mücadelede Mehmet Âkif ve İstiklâl Marşı’ başlıklı makalesi Akif’in Mustafa Kemal’le ilişkisini olumlamaya yoğunlaşsa da üzerinde konuşulması ve hatırlanması gereken anekdotlarla dolu. Mehmet Âkif’in Milli Mücadeleye karşı çıkmaları amacıyla ayartılan Konyalıları ikna etmek için pek çok konuşma yapması, Milli Mücadeleye daha faydalı olabilmek için oğlu Emin’le Anadolu’ya geçmeleri ve başlarından geçenler, Mustafa Kemal’le irtibatları ve Mustafa Kemal’in milli marşımız için söyledikleri, Mısır’a bazılarının dediği gibi inkılâplara karşı oluşundan değil geçimlerini sağlama ve üniversitede ders vermek için gitmesi ve dahi buna Çantay’ın şahitlik eden açıklamaları, İstiklâl Marşını yazmaya yakın dostu Hasan Basri Çantay’ın ikna etmesi gibi önemli ve ilginç pek çok detay…
- 1950 kuşağının edebiyat, sosyalleşme ve adlarının duyulması gayesiyle yapıp ettikleri, doğru sandıkları dayatmaları ve Tomris Uyar’dan mülhem ‘sosyal alkolizm’ furyasında Rasim Özdenören’in tek başına mücadelesini ve yolundan şaşmamasını ne güzel izah etmiş Nuhan Nebi Çam (‘Denizler ve Kapılar, Türk Edebiyatı, Haziran 2023, s. 30-32).
- Attilâ İlhan’ın etrafında Baylan gibi Pera mezarlığının mekânlarında toplanan yazarlar, şairler, artistler, feministler ve aktivistlerden bazıları: Ferit Edgü, Demir Özlü, Fikret Hakan, Demirtaş Ceyhun, Orhan Duru, Yılmaz Gruda… Bu isimler, sonradan 1950 kuşağı hikâyecileri olarak görünecekler.
- “Tepeleme doldurdum kulaklarımı/ Kulaklarımı ısıt sesimi sesinden demir/ Düğmeler yap ilikle beni” (Osman Özbahçe, ‘Hönk’, Uzun Yürekli Nehir)
- “Tahrip gücü yüksek şiirler okuyorum akşamları” (Atakan Yavuz, ‘Başkası’, Kunduz Dersleri)
Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.