Bismillah.

Elhamdülillah, vessalâtü vesselâmü alâ Resûlillah.

Tarih boyunca büyük şahsiyetleri diğer insanlardan ayıran bazı özellikler vardır. Onlar sadece yaşadıkları dönemi değil, kendilerinden sonra gelen nesilleri de etkileyen izler bırakmışlardır. Bu izlerin temelinde, sabır, cesaret ve adalet gibi üç ana erdem bulunur.

İmam Zâhid el-Kevserî’nin [rahmetullahi aleyh] talebesi ve hayatını kaleme alan Ahmed Hayri Efendi’nin eserinin başında geçen şu ifadeler, bu hakikati veciz bir şekilde dile getirir:

“Bu hayat öyküsünü, Allah [celle celâlühû] yolunda yara alıp bunu dile getirmeyenlere, acı çektiği halde kıpırdamayıp yılgınlık göstermeyenlere, Şeriat-ı Mustafa’yı savunurken hiç kimseden ve hiçbir şeyden korkmayan cesaret ve adalet sahibi kimselere bir öğüt ve hatıra olarak adıyorum.”

1. Sabır: Yara Alıp Şikâyet Etmemek

İnsanın yeryüzündeki en büyük imtihanı, hakikatin yanında sebat edebilmesidir. Hakikatin yolu çoğu zaman kolay değildir, engebelidir; bu yolda yürüyenler çeşitli zorluklarla, baskılarla ve kayıplarla karşılaşır. Ancak bu yaraları dile getirmemek, onları bir şikâyet vesilesi yapmamak, kişinin azametini ortaya koyar. Çünkü gerçek fedakârlık, gösterişten, dile sakız yapmaktan uzak olandır.

Kur’ân-ı Hakîm’de,

اِنَّ اللّٰهَ مَعَ الصَّابِر۪ينَ.

“Şüphesiz Allah (’ın yardımı) sabredenlerle beraberdir.” (Bakara, 2/153) buyurulur. Sabır, tarihe iz bırakanların en temel sırlarından biridir. Onlar sabırla direnmiş, sabırla sebat etmiş ve sabırla emsalsiz miraslar bırakmışlardır.

2. Cesaret: Kimseden Korkmadan Hakkı Savunmak

Hakikati savunmak, özellikle de toplumun yanlış akışına karşı durmak bedel ister. Bu bedel bazen dışlanma, bazen sürgün, bazen de can pahasına olur. Ama tarihe geçen şahsiyetler, asla hak karşısında korkuya boyun eğmemişlerdir.

Kur’ân-ı Azîz bize öğretir ki:

وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَٓائِمٍۜ

“(Hak yolda) hiçbir kınayıcının kınamasından korkmazlar.” (Mâide, 5/54).

Sultân-ı Enbiyâ Efendimiz [sallallahu aleyhi vesellem] ise,

“Bu işten vazgeçmem için güneşi sağ elime, ayı da sol elime verseler hiçbir şey değişmez, Allah bu dini üstün kılıncaya kadar çalışacağım veya bu uğurda öleceğim” (İbn Hişâm, 1/266) sözleriyle bize örnek olmalıdır.

Hayatımda büyük bir yeri ve değeri olan bir büyüğümün [rahmetullahi aleyh] sözüne de burada yer vermek isterim:

“Haklıysan korkma! Hak [celle celâlühû] seni korur.”

3. Adalet: Zulme Karşı Hakkı İkâme Etmek

Tarihe iz bırakanların bir diğer özelliği de adaletleridir. Adalet, sadece hukuki bir ölçü değil; aynı zamanda bir ahlâkî duruştur.

Kur’ân-ı Kerîm şöyle buyurur:

يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا كُونُوا قَوَّام۪ينَ لِلّٰهِ شُهَدَٓاءَ بِالْقِسْطِۘ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَاٰنُ قَوْمٍ عَلٰٓى اَلَّا تَعْدِلُواۜ اِعْدِلُوا۠ هُوَ اَقْرَبُ لِلتَّقْوٰىۘ.

“Ey îmân edenler! Allah için hakkı ayakta tutan, adaletle şahitlik eden kimseler olun. Bir topluluğa olan öfkeniz sizi adaletten ayrılmaya yöneltmesin. Adaletli davranın, bu (davranış) takvaya daha uygundur.” (Mâide, 5/8).

İşte tarih boyunca iz bırakan şahsiyetler, bu ilahi çağrıya kulak vermiş ve hiçbir haksızlığa boyun eğmeden adaleti ayakta tutmuşlardır.

İz Bırakanların Yolundan Gitmek

Sabır, cesaret ve adalet… İşte tarihe iz bırakanların üç temel özelliği. Onlar acıya katlanmış, zulme direnmiş, adaleti savunmuşlardır. Bu yüzden onların isimleri unutulmamış, hayatları gelecek nesillere ilham kaynağı olmuştur.

Bugün bize düşen görev, onların yolundan gitmektir:

a. Fedakârlık yapmak ama gösterişten kaçınmak,

b. Acıya sabretmek ama umutsuzluğa kapılmamak,

c. Hakkı savunmak ama zulme sapmamak.

İşte gerçek kahramanlık budur. Allah yolundaki sessiz kahramanlara selâm olsun.