Mustafa Balkan (Tarih Yazıları)

Mustafa Balkan (Tarih Yazıları)

İstiklâl Marşımız, Mehmed Âkif Evi’nde yazıldı

İstiklâl Marşımız, Mehmed Âkif Evi’nde yazıldı

  • Taceddin Dergâhı Şeyhi tarafından kendisine tahsis edilen ve İstiklâl Marşı’nın yazıldığı Mehmed Âkif Evi, her yaş grubu insanlarımız tarafından mutlaka gezilmesi ve görülmesi gereken bir mekân.

 

 

Tarihe Yolculuğumuz, İstiklâl Marşı Şairimiz Mehmet Âkif Ersoy’un Ankara’da Hacettepe Mahallesi’nde Taceddin Sultan Camii’ne yakın Mehmet Âkif Ersoy Evi’yle devam ediyor.

Daha önce, yâni Muhsin Başkan’ın şehadeti dolayısıyla cenaze merasiminde 2009 yılında ziyaret ettiğimde daha değişik olan Mehmed Âkif Evi, aradan geçen zaman içerisinde T.C. Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesine geçerek ismi de “Mehmed Âkif Kültür Evi” olarak yeniden tanzim edildiğini gördük.

Mehmet Akif Ersoy, (d. Mehmet Ragif, 20 Aralık 1873, İstanbul - ö. 27 Aralık 1936, İstanbul), baba tarafından Arnavut, anne tarafından Özbek asıllı Türk olan Cumhuriyet Dönemi şairi, veteriner hekim, öğretmen, vaiz, hafız, Kur'an mütercimi, yüzücü, milletvekili. 1921'de Ankara'da Taceddin Dergâhına yerleşen Mehmet Âkif, Burdur milletvekili olarak meclisteki görevine devam etmekteydi. O dönemde Yunanlıların Ankara'ya ilerleyişi karşısında meclisi Kayseri'ye taşımak için hazırlık vardı. Bunun bir dağılmaya yol açacağını düşünen Mehmet Âkif, Ankara'da kalınmasını, Sakarya'da yeni bir savunma hattı kurulmasını önerdi; teklifi tartışılıp kabul edildi.

 

İstiklâl Marşı'nı yazması

Aynı dönemde Millî Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Bey'in ricası üzerine arkadaşı Hasan Basri Bey kendisini millî marş yarışmasına katılmaya ikna etti. Konulan 500 liralık ödül sebebiyle başlangıçta katılmayı reddettiği bu yarışmaya, o güne kadar gönderilen şiirlerin hiç biri yeterli bulunmamıştı ve en güzel şiiri Mehmet Âkif'in yazacağı kanısı mecliste hâkimdi. Mehmet Âkif'in yarışmaya katılmayı kabul etmesi üzerine kimi şairler şiirlerini yarışmadan çektiler. Şairin orduya ithaf ettiği İstiklâl Marşı, 17 Şubat günü Sırat-ı Müstakim ve Hâkimiyet-i Milliye'de yayımlandı. Hamdullah Suphi Bey tarafından mecliste okunup ayakta dinlendikten sonra 12 Mart 1921 Cumartesi günü saat 17:45'te millî marş olarak kabul edildi. Âkif, ödül olarak verilen 500 lirayı Hilal-i Ahmer bünyesinde, kadın ve çocuklara iş öğreten ve cepheye elbise diken Dar’ül Mesai vakfına bağışladı.

"Vatan şairi" ve "milli şair" unvanları ile anılan Mehmed Âkif’in en önemli eserleri arasında Çanakkale Destanı ve Bülbül yer almaktadır. II. Meşrutiyet döneminden itibaren Sırat-ı Müstakim (daha sonraki adıyla Sebil'ür-Reşad) dergisinin başyazarlığını yapan Âkif, İstiklâl Harbi sırasında milletvekili olarak TBMM'de yer almıştır. Millî Şairimiz Mehmet Akif Ersoy, İstiklâl mücadelesi sırasında I. T.B.M.M. Burdur Mebusu iken, kendisine büyük hayranlık duyan Taceddin Şeyhi tarafından selamlık bölümü kendisine tahsis edilen ve 25 Mart 2017’de tekrar ziyaret etme imkânı bulduğumuz bu evde yaşamış ve İstiklâl Marşı'mızı bu evde yazmıştır.

Bu ev 30 Ekim 1949 tarihinde Şehir Meclisi kararı ile Mehmet Akif Ersoy Evi adını almış ve müzeye dönüştürülmüş ise de bakımsız kalmış ve zamanla harap olduğu da biliniyordu. Hacettepe Üniversitesi Merkez Kampusu'nun kuruluşu sırasında, Rektör Prof. Dr. İhsan Doğramacı yapının eski durumuna sadık şekilde onarımını sağlayarak Mehmed Âkif Evi’ni tekrar ziyarete açmıştı. O dönemlerde TYB Genel Başkanı olan D. Mehmed Doğan, bu evin kurtarılması ve kültür hayatımıza kazandırılması yolunda çok önemli girişimlerde bulunduğunu da hiç unutmamak lâzım.

Yapının yıpranan kısımlarının yeniden onarılması için Üniversite Rektörlüğü'nün teşebbüsü ile 1982 yılında Kültür Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Türkiye Diyanet Vakfı ve TYB ile bazı özel şahısların katkıları ile bir fon oluşturulmuş ve binanın onarım ve döşemesi tamamlanarak 27 Aralık 1984 günü yapılan bir törenle yeniden ziyarete açılmıştı.

Mehmet Akif Ersoy Evi, yüksek avlu duvarları ile çevrili olup bahçesine küçük avlu kapısından girilmektedir. Bahçenin ortasında yer alan bina iki katlı ahşap bir Ankara evidir. Üst kata çıkan tahta trabzanlı merdiven boyunca Ersoy'a ait fotoğraflar bulunmaktadır. Üst katta dinlenme ve toplantı odası yer almıştır. Evin en gösterişli alanı olan toplantı odasının tavanı, ortada kalem işleriyle süslü altıgen bir göbek bulunan yöresel Ankara tavanıdır.

Mehmet Akif Ersoy'a ait cep saati, gözlük, tesbih, tüfek ve büyük şairin yüzünün kalıbı müzede teşhir edilen manevi değeri yüksek eserlerdir.

Mehmed Âkif Kültür Evi, müze olarak Pazartesi ve resmi tatiller dışında her gün saat: 10.00 - 17.00 arasında ziyarete açık olarak gezilebilir.

 

YARIN: Gevale Kalesi’nin tarihi ve Takkeli Dağ

 


mehmed-Âkif-ersoy.jpgmehmed-Âkif-evi-2.jpgmehmet-Âkif-kultur-evi-1.jpg

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,çok uzun ve ilgili içerikle alakasız,
Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.
Mustafa Balkan (Tarih Yazıları) Arşivi
SON YAZILAR