Fütürizm ne ilgilendiğim, ne de hazzettiğim bir alan. Hele de ileriye dönük kâbus senaryolarından nefret ederim. Hâl böyleyken son günlerde maalesef art arda kapımızı çalan haberler, başta ChatGbt olmak üzere şahit olduğumuz teknolojik icatlar, milyonlarca insanın yakın bir gelecekte işsiz kalabileceği tehlikesinin belirmesi, yapay zekânın geldiği durumu ve süreci tehlikeli bulduğu için Google’dan uzman bir ismin işten ayrılması, konunun kaçılacak bir mesele değil, üzerinde düşünülmesi ve ciddi tedbirler alınması elzem bir dert olduğu çizgisine getirdi beni.

Son olarak Habertürk internet sitesinde 29 Mart’ta okuduğum bir analiz işin ben farkına varmadan ne boyutlara geldiğini ve ileride nerelere varabileceğini göstermesi bakımından oldukça düşündürücü, hatta endişe verici. Haberi aktarayım ki hem konu hakkında derli toplu bilgi versin, hem de teknolojinin kontrolden çıktığı takdirde ne tür olaylara gebe olduğunu göstersin: “Özellikle son dönemde ChatGPT'nin gelişimi ile birlikte yapay zekânın insanların hayatındaki yeri her zamankinden daha çok konuşulur olmaya başladı. Araçların otonom kontrolüne imkân veren, yazarların yerine makaleler yazabilen, kod yazabilen bir yapay zekânın birçoğumuzun işini devralabileceği gerçeği de kaçınılmaz olarak kafalarda soru işareti yaratıyor. Goldman Sachs'ın yeni yayımladığı raporunda da bu soru işaretlerini doğrular cevaplar geldi. Raporda, işgücü piyasası için ufukta "önemli bir bozulma" olabileceği belirtildi. Bankanın ABD ve Avrupa'daki çalışma hayatına ilişkin analizi, işlerin üçte ikisinin en azından bir dereceye kadar otomatikleştirilebileceğini gösteriyor. Bununla birlikte Goldman Sachs'ın yapay zekânın iş sektörüne daha fazla entegre olması ile birlikte dünya genelinde 300 milyon kadar iş alanının bu durumdan etkilenebileceği de belirtiliyor. Bu nedenle, işgücü piyasalarındaki değişikliklerin muhtemel olduğu vurgulanıyor.

EN ÇOK HANGİ SEKTÖRLER ETKİLENECEK?

Sachs'ın bu raporunda ortaya koyan verilerde ABD'de özellikle ofis ve idari destek işlerinin yapay zekâ desteği ile otomasyon sistemine hızlı bir geçişi olabileceği ve %46 ile bu alanın en yüksek orana sahip olduğu ortaya konuyor.

Hukuk alanındaki çalışanlara yapay zekânın etkisinin ise %44 oranında olacağı belirtiliyor. Mimarlık ve mühendislik alanındaki meslekler ise %37 ile diğer sektörleri izleyerek üçüncü sırada geliyor.

Yaşam, fizik ve sosyal bilimler alanları %36 ile yakından takip ederken, işletme ve finansal operasyonlar %35 ile ilk beşi tamamlıyor.

Avrupa için veriler biraz daha genel geçer olsa da mesleklerden %45'inin yapay zekâ sistemi tarafından yönetilen otomasyon sistemine kurban gidebileceği belirtiliyor.

UZMANLAR GELİŞİMİN YAVAŞLAMASI GÖRÜŞÜNDE BİRLEŞTİ

Aralarında Elon Musk'ın da yer aldığı bir dizi teknoloji devi, yapay zekâ teknolojisinin kontrolsüz olarak geliştiği ve buna bağımsız uzmanlar tarafından denetlenene kadar ara verilmesi gerektiği görüşü konusunda birleşti. Yayımlanan açık mektupta, toplum ve insanlık için potansiyel risklere atıfta bulundular.”

Evet uzun bir alıntı yaptığımın farkındayım, lâkin başta da açıkladığım üzere hem uzak durduğum hem de hazzetmediğim bir konu olduğundan Yapay Zekâ hakkında size daha bilinçli ve somut bilgiler vermiş oldum.

Biz kâğıt baskının, geleneksel okuma biçimlerinin ortadan kalkıp kalkmayacağını tartışırken, gelişmelere uzak dururken daha da ileri boyutta nelere veda edeceğimiz, nelerden vazgeçeceğimiz meselesi tedirgin edici boyutlara gelmiş, ilerlemeye de devam ediyor. Üstelik işin uzmanı isimlerin pek de hoş olmayan öngörüleri endişemizi daha da artırıyor. Cep telefonunu hatırlayın lütfen; ne denli uzak ve inanılmazdı bir zamanlar? Şimdi ilkokul çocuklarından 80’li yaşlara herkes için sıradan bir zımbırtıya dönüşmüş durumda.

İşin bir başka boyutu ise hayatta en önemli değerlerden olan zamanı iyi değerlendirme mefhumunu da seçici ve dengeli hareket edilmediğinde insanın hayatından (ç)alıvermesi…